خانه / مصالح ساختمانی و فراورده ها / درباره بتن آب بند بدانیم
آب بندی بتن

درباره بتن آب بند بدانیم

آب بندی بتن چیست ؟

آب بندی بتن به بتنی گفته می شود که دربرابر نفوذ هرگونه عامل بیرونی که به سطح و درون بتن حمله کند مقاومت نماید و همچنین  همه تدابیر و تمهیدات لازم جهت کاهش نفوذپذیری و آب بندی در آن دیده شده است. در متن زیر به موارد ، نکات و تمهیدات لازم جهت اجرای بتن آب بند اشاره شده است.

اصولا آب بندی بتن در سازه های بتنی به دو روش انجام می گیرد :

  1. آب بندی بتن اولیه که نوعی آب بندی است که در حین ساخت و بتن ریزی انجام می گیرد . این مرحله بهترین و اقتصادی ترین روش آب بندی بتن است .
  2. آب بندی بتن ثانویه که پس از بتن ریزی در سازه های بتنی است . اساس آب بندی بتن در این مرحله آب بندی غشایی ست

آب بندی ثانویه :

در این روش با استفاده از انواع خاص ملات، دیواره‌ها و کف‌های بتنی آب بند می‌شوند. برای آب بندی بتن دیواره‌های بتنی، ملات به صورت لایه‌ای آب بند و به صورت غشایی بر روی سطح تمام شده بتن اجرا می‌شود. ملات مورد استفاده در این روش آب بندی، پایه سیمانی بوده و با مواد پلیمری اصلاح شده است. این ملات در چندین لایه اجرا و ضخامت نهایی آن ۳ تا ۵ سانتیمتر می‌شود. به دلیل وجود مواد پلیمری و میکروسیلس در این ملات، پس اجرا  یک لایه انعطاف پذیر، مقاوم و آب بند بر روی سطح بتن ایجاد می‌شود.

برای آب بندی کف نیز از نوعی ملات آب بند با اسلامپ پائین به ضخامت حداقل ۱۵ سانتیمتر استفاده می‌شود. در این روش با توجه به ضخامت لایه اجرا شده محل اتصال کف به دیوار نیز کاملاً آب‌ بند می‌شود.

در برخی موارد نیز به هر دلیلی طرح اختلاط اولیه دارای مشخصات مورد نظر نبوده و پس از اجرا لوله های مویین زیادی در ساختار بتن ایجاد می‌شود در این حالت توصیه می‌شود‌ از مواد پایه سیمانی مخصوصی استفاده شود که پس از اجرا بر روی سطح بتن به داخل آن نفوذ کرده و در داخل لوله‌های مویین کریستال سازی می‌کند و در نهایت منجر به آب بندی بتن می‌شوند.

در صورت استفاده از این نوع مواد همواره باید مشخصات شیمیایی آنها بررسی شده و بسته به محل استفاده نوع مناسب را انتخاب شود، وجود یون کلر، امکان استفاده در سطوح عمودی و سطوح افقی، امکان استفاده در برابر فشار آب منفی و مثبت، مقاومت در برابر مواد خورنده شیمیایی، قابلیت استفاده در تماس با آب آشامیدنی از جمله نکاتی است که اغلب باید در انتخاب مناسب در نظر داشت.

در این روش آماده سازی زیرکار برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب ضروری است پیش از اجرای لایه آب بندی، ابتدا تمامی سطوح صاف و صیقلی مضرس می‌شود و پس از آن ترک‌ها و درز‌ها بصورت وی شکل تا رسیدن به بتن سالم و بی نقص حداقل تا عمق و عرض ۵ سانتیمتر برداشته می‌شود. لازم است که تمام قسمت‌های کرمو شده نیز تا رسیدن به سطح متراکم و یکنواخت تمیز شود. در نهایت نیز باید سطوح کاملاً عاری از گرد و غبار بوده و تمام قطعات سست از سطح بتن جدا شود. همچنین در این روش برای چسبندگی بهتر لایه آب بند به بتن، توصیه می‌شود از چسب پلیمری استفاده شود. اجرای لایه‌های نازک و متراکم ملات پلیمری آب بند لحظاتی پس از زدن چسب به سطح دیواره آغاز می‌شود، در نهایت نیز سطح تمام شده لایه نهائی باید کاملاً لیسه‌ای شود.

 

حفاظت و آب بندی بتن

بتن با وجود خصوصیات منحصر به فردی که باعث گردیده به عنوان پر مصرف ترین ماده ساختمانی به شمار آید دارای خصوصیاتی می باشد که حفظ شرایط بهره برداری و دوام آن مستلزم رعایت اصول حفاظت می باشد.

واضح است عمده مشکلات بتن را از منظر دوام می توان به نفوذپذیری بتن در برابر گاز و آب نسبت داد. از این رو بدیهی است که با کنترل و کاهش نفوذ آب به درون بتن می توان تا حدود زیادی بتن را در برابر عوامل مخرب حفاظت نمود.

از جمله کارهای مهمی که برای حفاظت از سازه های بتنی برای مجاور شدن با آب و یا هر گونه ماده شیمیایی انجام می شود آب بندی بتن می باشد که ممکن است با پوشش های مختلفی آب بندی بتن انجام شود. بتن ها معمولا از آب، سیمان، ماسه و سنگدانه ساخته شده و در قسمت های مختلفی از ساختمان به کار گرفته می شود که در صورت مجاور شدن با آب دچار آسیب هایی خواهد شد.

آب بندی در بتن و سازه های بتنی

بتن جزء مهمترین و پر مصرف ترین مصالحی است که در ساختار قسمت های مختلفی از  ساختمان ها مانند زیر ساختارهای شهری، تجهیزات آبی، پانل هایی که پیش ساخته هستند، دال ها، پی ها و….به کار برده می شود. اما معمولا بتن ها در مقابل مواد شیمیایی و آب به مرور صدمه دیده و دچار افت کیفیت می شود. از این رو برای نگهداری از بتن ها و سازه های بتنی لازم است تا آب بندی بتن انجام گیرد که البته این نوع آب بندی با پوشش های متنوعی صورت پذیر می باشد.

 از جمله آب بندی بتن عبارت است از

آب بندی بتن با پوششی مایع که عایقی است اکریلیک تک جزیی، آب بندی با پوششی مایع که عایقی است اکریلیک دو جزیی، آب بندی توسط موادی که با تکنولوژی نانو به دست آمده، آب بندی با چسب آب بند و یا چسب بتن، آب بندی به کمک مواد کریستال شونده ها و نفوذ کننده ها، آب بندی با عایق های الاستومری که یک جزیی هستند، آب بندی با پودرهای پلیمری، آب بندی با ملات های دو جزیی و پلیمرهای دو جزیی، آب بندی با ملات های آنی گیر و آب بندهای آنی گیر، آب بندی به روش تزریق موادی مانند رزین پلی یورتان و یا به کمک عایق هایی مانند پلی اورتان، آب بندی توسط EIFS و…

تخلخل و نفوذپذیری بتن

یکی از ویژگی های بارزی که بتن ها دارند تخلخل و نفوذ پذیری آنها می باشد به طوری که می توان درصدی از حجم نهایی بتن را به تخلخل و نفوذپذیری بتن اختصاص داد. منظور از نفوذ پذیری در بتن ارتباطی است که میان تخلخل ها وجود داشته و مهندسین می توانند به کمک آنها میزان حرکت آب را در بتن تخمین زده و درصد آسیب پذیری بتن را تصور کنند. معمولا نفوذپذیری بتن واژه ای عام تر از کلمه تخلخل می باشد و در کارهای عمرانی پارامتری را برای میزان فشار آب در تخلخل ها یا همان ضریب نفوذپذیری در نظر گرفته اند که در میان مهندسین با عنوان ضریب دارسی معرفی شده است. از این رو هر چه ضریب دارسی در بتن پایین باشد میزان نفوذپذیری آب به درون بتن کمتر بوده و بتن دوام بالاتری را خواهد داشت لذا برای پایین آوردن هر چه بیشتر ضریب دارسی آب بندی بتن امری لازم و ضروری در ساخت ساختمان ها و سازه های بتنی به حساب می آید.

کاربرد آب بندی در بتن

به دلیل وجود تخلخل و ذات نفوذپذیری که بتن ها دارند آب و مواد دیگری مانند سولفات ها، کلرید ها، کربن های مونوکسید، کربن های دی اکسید و…به راحتی تا عمق بتن پیشرفته و سبب از بین رفتن بتن می شود پس بنابراین در هر جایی که بتن مورد استفاده قرار گیرد آب بندی بتن به روش های متعدد یکی از اصولی ترین راهکار هایی بوده که برای حفظ ساختار بتن باید انجام شود. لذا  آب بندی بتن در مواردی مانند نما، مخازن آب و استخرها، پشت بام ها، دیوارهای حائل، تونل ها، پارکینگ ها، سرویس های بهداشتی، آشپزخانه، زیر زمین ها، شمع های دریایی، اسکله ها، سدها، تصفیه خانه ها خصوصا فاضلاب ها و…بسیار کاربرد دارد

علل نیاز به آب بندی در بتن

در صورتی که سازه هایی نوع عملکرد صحیح آنها به ناتراوا بودشان وابسته باشد (بتن ناتراوا جایگزینی برای آب بند کردن دیوارها و فونداسیون است)

در این صورت آب بندی بتن برای سازه امری بسیار حیاتی می باشد که لازم است تا مهندسین در حین مطالعات و بررسی، طراحی سازه، ساخت بتن و البته در حال اجرای بتن و سازه به آب بندی بتن توجه ویژه ای را داشته باشند. انجام آب بندی در بتن خصوصا در سازه هایی که بتنی آبی هستند مانند مخزن های بتنی نگهدارنده ی آب شرب، تصفیه خانه هایی برای فاضلاب و آب و…می بایست در حین کار و پس از انجام سازه با تکنیک های تخصصی تری آب بندی صورت گیرد. به طور کلی علل نیاز به آب بندی در بتن در برخی از سازه ها چنان اهمیت بالایی دارد که نوع عملکرد سازه به میزان عدم تراوش سازه رابطه ی مستقیم داشته و عایق بودن بتن سازه می تواند عمر سازه را تخمین زند. بتن ها که متشکل از موادی از قبیل آب، سیمان، ماسه و سنگدانه هستند در مجاورت آب به شدت نفوذپذیری داشته و میل به تخریب ساختار خود می باشد لذا آب بندی بتن و عایق نمودن بتن و سازه های بتنی در حین ساخت سازه و پس از ساخت سازه موضوعی است که با عمر مفید سازه و سطح عملکرد سازه رابطه ی مستقیمی خواهد داشت.

اصول آب بندی بتن

آب بندی بتن باید در حال اجرای سازه و پس از اجرا نمودن سازه به صورت اصولی انجام گیرد. اقداماتی که برای آب بندی در بتن صورت می گیرد برخی اوقات در حین تولید و  ساخت بتن و در بعضی مواقع پس از اجرای سازه قبل از اینکه سازه بهره برداری شود انجام خواهد گرفت. از جمله اصولی ترین مواردی که برای آب بندی صحیح بتن اعمال می شود تولید بتن هایی بوده که مناسب هستند، استفاده نمودن از موادی که به عنوان پوشش های آب بند تولید شده و استفاده کردن از واتر استاپ هایی که درون بتن می باشند. معمولا برای آب بندی کردن بتن ها به طرز حرفه ای  سعی شده تا در زمان تولید بتن از نفوذپذیری بتن ها در برابر آب و یا هر گونه مواد شیمیایی جلوگیری به عمل آید و میزان تخلخل بتن را به پایین ترین سطح ممکن رساند لذا استفاده کردن از ملات های ترمیمی به عنوان آب بند کننده ها بیشترین کاربرد را دارد. همچنین استفاده از سنگ ریزه ها در بتن از ایجاد تخلخل های درشت جلوگیری کرده و فضاهای خالی در بتن به راحتی پر خواهد شد. سیمان می بایست به اندازه ی کافی به کار رفته و از استفاده نمودن آب زیادی در بتن صرف نظر کرد زیرا محبوس شدن آب زیادی در بتن سبب ایجاد حفره هایی در بتن می شود. برای بالا بردن کیفیت بتن و آب بند کردن آن بهتر است در زمان تولید بتن از مواد افزودنی مناسب استفاده شود. پس از انجام بتن ریزی لازم است تا آب بندی های ثانویه صورت گیرد.

مواد آب بندی بتن

بتن ها بسته به نوع کاربردشان در موارد مختلف به روش ها و مصالح متنوعی آب بندی می شوند. به فرض مثال آب بندی تراس ها و بام ها توسط موادی با نام WHITCOATESP و CHIMEX 125  صورت می گیرد که پوشش های سرد و انعطاف پذیری هستند که در رو و زیر موزاییک کاری قابل اجرا هستند. برای آب بندی باغچه ها و روف گاردن ها ماده ای با نام BROOT 120 مناسب ترین پوشش آب بندی برای بتن بوده که در مقابل فشار وارد شده از طرف ریشه ی گیاهان بسیار مقاوم می باشد. نمای ساختمان ها معمولا به کمک ماده ای با نام SILOX آب بندی شده که بدون رنگ و آب گریز بوده این پوشش که بر پایه سیلوکسان است دوام بالایی داشته و در برابر UV  مقاومت زیادی دارد. مواد آب بندی بتن در کرسی چینی ها متشکل از پایه های سیمانی هستند و برای آب بندی در بتن های سرویس‌های بهداشتی و استخرها رزین اکریلیک و پایه های سیمانی بسیار کاربرد دارد. آب بندی در بتن ملات هایی که برای سنگ کاری و کاشی کاری استفاده می شود محصولی تک جزیی بوده که پلیمرهای تخصصی تشکیل دهنده ی آن می باشند.

مسدود کردن درزهای سازه بتنی

برای اجرا نمودن آب بندی بتن در بهترین نحو لازم است تا طول و تعداد درزها را در سازه های بتنی کاهش داد اما با توجه به ناهموار بودن سطح بتن ریزی از بین بردن درزها در سازهای بتنی کاری ناممکن بوده و روش های دیگری را برای آب بندی نمودن بتن می بایست اجرا کرد. لذا استفاده نمودن از مصالح و موادی که همانند غشا مانع از حرکت آب در بتن می شود مانند واتر استاپ ها موثرترین روش برای مسدود کردن درزهای سازهای بتنی می باشد. در بیشتر بتن ها معمولا لوله های بسیار باریکی وجود داشته که آب به راحتی در آنها در حال حرکت هستند لذا واتر استاپ ها نمی توانند مانع از حرکت آب به طول کامل شده بلکه تنها با طولانی نمودن مسیر این لوله ها از نشت آب جلوگیری به عمل می آورند. همچنین انتخاب ابعاد و نوع واتر استاپ می تواند نقش موثری را در کیفیت آب بندی ایفاد نماید.

واتر استاپ های آب بندی بتن

از جمله واتر استاپ هایی که در اغلب ساختمان ها به منظور آب بندی بتن مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :پی وی سی و بنتونیتی یا همان هیدروفیلیک که هر یک از این دو نمونه مزایا و معایبی را در بر گرفته اند. به عنوان مثال برای آب بند کردن مخازن نگهداری آب از واتر استاپ های پی وی سی آرماتوری استفاده می شود که به مرور زمان به دلیل مجاورت با آب دچار زنگ زدگی شده و افزایش حجم پیدا می کنند که همین علت سبب ترک دیدگی بتن و بالا رفتن سطح نفوذپذیری بتن خواهد شد که به مرور سازه با کاهش عمر روبه رو می شود از طرفی واتر استاپ های هیدروفیلیک چنین معایبی را نداشته و تخصص خاصی هم برای نصبش مورد نیاز نمی باشد. معمولا در آب بندی هایی که دیواره با کف در اتصال می باشد واتر استاپ هایی قابل استفاده هستند که به صورت تخت می باشند و  درزهای انبساطی به کمک واتر استاپ هایی آب بندی شده که دارای حفره هستند.

انواع واتر استاپ‌ها از لحاظ محل قرار گیری در مقاطع بتنی

  • واتر استاپ‌های میانی
  • واتر استاپ‌های کفی (کف استخر)
  • واتر استاپ‌های روکار

عوامل موثر در تعیین اشکال و ابعاد واتر استاپ‌ها

  • نوع و اندازه درز
  • محل قرار گیری واتر استاپ‌ها در مقطع بتنی
  • ضخامت قطعه بتنی که واتر استاپ‌ها در آن قرار دارند
  • فشار هیدرواستاتیک درون سازه

انواع مواد آب بندی بتن و ساختمان ها

مواد آب بندی بتن ها بنا به نوع کاربردشان در موارد متعددی به کار گرفته می شوند از این رو موادی که برای آب بندی نمودن بتن تراس ها به کار رفته می شود بدون شک با موادی که برای آب بندی باغچه ها استفاده می شود متفاوت هستند. به فرض مثال مواد آب بندی برای بتن تراس ها و بام می بایست دارای مقاومت بالایی در برابر نوسانات دمایی داشته بدون درز بوده تنوع رنگ داشته و دوام بالایی را شامل شود. مواد به کار رفته در آب بندی باغچه ها و روف گاردن ها می بایست در برابر رشد ریشه گیاهان مقاومت قابل توجهی را نشان دهند. برای نمای ساختمان ها معمولا موادی برای آب بندی بتن استفاده می شود که ضمن دوام بالا به سرعت قابل اجرا شدن بوده و تغییر رنگی را به همراه نداشته باشد. پوشش آب بندی شده و مورد استفاده سرویس های بهداشتی ، مخازن فاضلاب ها لازم است تا با موادی آب بندی شوند که تغییرات دمایی منفی ۲۰ درجه را تا مثبت ۸۰ درجه را قابل تحمل بوده و چسبندگی بی نظیری را داشته باشد. .پوشش آب بندی شده و مورد استفاده ملات در کاشی و سنگ کاری، لازم است تا چنین موادی در برابر تغییرات شیمیایی مواد درون مخزن واکنش نشان نداده و دوام بالایی را داشته باشند

آب بندی در بتن ترک خورده

رایج ترین روشی که برای آب بندی کردن بتن های ترک خورده در نظر گرفته شده تزریق رزین می باشد. در اجرای این عمل از ایجاد خوردگی جلوگیری به عمل آمده در نوسانات فشار های منفی و مثبت قابل انجام بوده دوام بسیار داشته و اجرای تزریق با سرعت بالایی صورت می گیرد. رزین پلی یورتان و رزین اپوکسی از جمله موادی بوده که برای آب بندی بتن ترک خورده مورد استفاده قرار می گیرند. رزین های اپوکسی چنان چسبندگی بالایی داشته که پس از کاربرد آن در بتن حالت اولیه قبل از ترک خوردگی را برای بتن ایجاد می نماید البته این نوع رزین برای بتن هایی که احتمال جابه جایی دارند مناسب نبوده و همچنین بتن هایی که فشارهای زیادی را متحمل می شوند به کمک رزین اپوکسی نمی توانند ترک خوردگی خود را ترمیم نمایند زیرا در صورت آب بندی به کمک رزین اپوکسی ممکن است بتن از قسمت های دیگر دچار ترک خوردگی شود. در نهایت باید گفت تزریق رزین ها بسیار پرهزینه بوده و باید با سنجیدن موقعیت ترک خوردگی بتن استفاده از تزریق رزین صورت گردد

آب بندی پس از ساخت

آب بندی در بتن ها با کمک سیستم صفحه های ممبرین، آب بندی  به وسیله ی عایق امولسیون یا ممبرین مایع، ملات های Waterproof که دو جزیی هستند، اندود، آب بند پلیمری، نما، امولسیونی، آنی گیر، چسب آب بند، پوشش های مایع، ورقه های چسبی،  آب بند سیمانی و همچنین مواد نانو تکنولوژی صورت می گیرد.

 

 

برای مشاهده سایر مصالح ساختمانی کلیک کنید

 

درباره‌ی مدیریت

حتما ببینید

سنگ تزئینی ساختمانی

سنگ تزئینی ساختمانی سنگ تزئینی را میتوان با مروری خلاصه به سوابق و تاریخچه ی …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.