نوشته های مشابه
آجر چیست؟
آجرها از پخت خاک رس به دست می آید و در شکلها رنگها و بافتهای گوناگونی در دسترس است. تغییرات آن بر اثر حرارت و گرما به دست می‌آید. رنگ آجر به نوع رس و یا افزودنی های مورد مصرف بستگی دارد.
نکته قابل توجه در مورد رنگ آجر این است که این رنگها بسیار پایدارند.
آجر ها را می توان در دو گونه ی اصلی طبقه بندی کرد :
آجرهای دیوار و آجرهای نما(روکار). آجرها در اندازه های متفاوتی تولید می شوند اما بسیاری از طرحهای ساختمانی بیرونی را تنها می توان با به کارگیری آجرهای استاندارد اجرا کرد .
چرا آجر یکی ازبهترین مصالح ساختمانی است؟
سازندگان منازل، آجر را به دیگر مصالح ترجیح می دهند به کارگیری آجر به عنوان مصالح پوششی دیوارهای داخلی ایده هوشمندانه ای است چرا که هم باعث افزایش ارزش افزوده بنا می شود هم نیاز به تعمیرات را کاهش می دهد و نهایتا نسبت به مصالحی مانند چوب وکاغذ دیواری دوام بیشتری دارد .
منافع استفاده از آجر زمانی خود را بیشتر نشان می دهد که با سایر مصالح مرغوبی که در بخشهای خارجی ساختمان به کار می روند مقایسه شود.همچنین در نزد سازندگان منازل باید به این نکته اشاره داشت که علاوه بر منافع زیبایی شناسی و اقتصادی آجر این مصالح نه تنها جزو بهترین انتخاب هاست بلکه یکی از پرطرفدارترین ها در مقایسه با سایر مصالح می باشد
بیشترین مقاومت را دربرابر آتش ازخود نشان می دهد وبه همین خاطر حق بیمه پرداختی دربرابر حوادثی چون آتش سوزی برای خانه های آجری به مراتب کمتر است.
نگهداری خانه های آجری آسانتر است.
خانه ی آجری نیازی به نظافت نما ورنگ آمیزی ندارد. به این ترتیب پول پرداخت شده بیشتر برای ساخت خانه آجری در هنگامی که خانه های مشابه ساخته شده با مصالح دیگر نیازمند تعمیر هستند ذخیره می شود.
دیوار آجری هرگز تاب برنمی دارد ترک نمی خورد نمی پوسد به مرور زمان فاسد نمی شود فرو نمی ریزد ودچار هوا زدگی نمی شود.
درحقیقت شکل ظاهری یک خانه آجری حتی پس از گذشت چندین سال از زمان ساختش تغییر چندانی نمی کند.
خانه های آجری از هدر رفتن سرما وگرما جلوگیری و به اقتصاد خانواده کمک می کنند.
خانه های آجری از ورود سروصداهای بیرونی جانوران موذی و سرما وگرما (بسته به فصل) جلوگیری می کنند و به این ترتیب ساکنان این گونه منازل از راحتی وآسایش بیشتری برخوردارند.
انواع آجرها
انواع آجرهایی که امروزه اکثراً در ایران برای ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل آجر ماشینی، ماشینی توپر، ماشینی سوراخ دار، سفالی مجوف هستند.
آجرها از نظر مقاومت و شکل ظاهری متفاوت بوده و بسته به مورد استفاده با ابعاد گوناگون تهیه می‌شود . آجر بر اساس نوعی از طبقه بندی به چندین دسته تقسیم می‌شود.
آجر فشاری
از قدیمی ترین انواع تولیدات آجر است دلیل نامگذاری این نوع آجر این است که در ابتدا، خشت آن با دست زده می‌شد و با فشار دستی کارگران خشت زن گوشه‌های قالب به وسیله گل مخصوص پر می‌گردید. این نوع آجر معمولاً در سفت کاری و زیرکاری ساختمان به کار می‌رود.
انواع آجر فشاری
الف) سبز
در کوره حرارت بیشتری دیده و بسیار محکم و بادوام می باشند و جزء آجرهای مرغوب دسته بندی می شوند.
ب ) جوش
آجر جوش را با خاکی که در گرمای بیش از هزار درجه خمیری نشود می‌پزند و آن را بیشتر در کوره نگه می‌دارند تا دانه‌های خاک کمی عرق کرده و به هم بچسبند و آجر یک تکه شود.
برای آنکه آجر کم عرق کند، به آن گدازآور می‌زنند، که معمولاً اکسید آهن است. اکسید آهن گذشته از اینکه گدازآور است، رنگ آجر جوشی را سرخ تا سیاه می‌کند.
ج ) خام
همان گونه که از نام آن پیدا است، فرآیند پخت این آجرها در طول عملیات پخت تکمیل نگردیده است. به همین دلیل رنگ این آجرها بین رنگ خشت خام و آجر نهایی می باشد. با این حال این آجر از نوع کاملا نامرغوب بوده و نبایستی در فرآیند آجرچینی از آن استفاده شود.
این آجرها بایستی مجددا پخته شوند و معمولا در کوره های آجرپزی در همان جای قبلی خود چیده می شوند.
توکار
برای کارهای عمومی ساختمان مناسب است و به دو نوع باربر و غیرباربر تقسیم می شود که هر کدام نیز به دو دسته ی توپر و سوراخ دار تقسیم می شود. آجر سوراخ دار که روی سطح بزرگتر آن ۸ یا ۱۰ سوراخ به قطر ۵/۱ تا ۲ سانتی متر وجود دارد و به آجر سوراخ دار ۸ یا ۱۰ ماشینی گفته می شود.
اصولاً برای ساخت دیوار و در مرحله سفت کاری از آجر ماشینی به دلیل استحکام بالا استفاده می شود.ملاتی که در سوراخ های این آجر ریخته می شود، مقاومت و استحکام آن را بالا می برد. این آجر قیمت مناسبی دارد و قابل استفاده در تمام پروژه های ساختمان سازی می باشد.
سفالی
این دسته از آجرها از نظر ساخت، شکل، رنگ و مشخصات فنی در نهایت دقت تهیه می‌شوند و بسته به شکل آنها در نقاط مختلف ساختمان استفاده می‌شوند. به علت جذب کم آب در آجرهای سفالی، به منظور چسبندگی مناسب با ملات، انواع سوراخ‌دار آنها را مورد استفاده قرار می‌دهند. از دیگر خواص آنها سبکی است که باعث بالا رفتن سرعت اجرا می‌شود.
لعابی
آجر لعابی و هنر لعاب کاری از دیرباز در معماری ایرانی متداول بوده است. از مزایای لعاب افزایش مقاومت در برابر عوامل فرسایشی و هوازدگی است، بافت صاف و صیقلی آن مانع از نفوذ آب به درون آجر می‌شود و در نتیجه در برابر عوامل شیمیایی پایدارتر می‌شود.
آجر لعابی در رنگ های متنوع و ابعاد گوناگون تولید و به بازار عرضه می شود. از این رو می توان از آن در تزئین دکوراسیون داخلی و بیرونی ساختمان استفاده کرد. این آجرها با رنگ هایی نظیر آبی، قرمز، نارنجی، قهوه ای و سورمه ای لعاب داده می شوند و زیبایی بی نظیری به فضا می بخشند.
این آجرها بیشتر در طراحی های سنتی کاربرد دارند. لعاب کاری، مقاومت آجر را بالا می برد و آن را از آسیب های احتمالی حفظ می کند. قیمت آجر لعابی به نسبت آجر معمولی گران تر است.
از انواع آجر چینی در معماری می توان به آجر لعابی اشاره کرد که از گذشته در تزئین دیوارهای مساجد و منازل مورد استفاده قرار گرفته است.
نسوز
جدیدترین نوع آجر است که به علت مزایای زیاد، در ساختمان های امروزی مورد استفاده قرار می گیرد.
آجر نسوز از نظر ساختاری با سایر آجرها متفاوت است. مواد اولیه ساخت آن شامل کانی ها و پوکه های معدنی نسوز می باشد. ساختار مولکولی این نوع آجر منظم و مقاوم است و در دماهای بالا متلاشی نمی شود.
آجر نسوز خاصیت فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت های بالا حفظ می کند و تحمل گرمایی آن بالاست به همین علت برای پوشش دیوار داخلی شومینه استفاده می شود
ماسه آهکی
پایه مواد تشکیل دهنده‌ی آنها از سیلیکات کلسیم است. این نوع آجر ساخته شده از ترکیب آهک و ماسه سیلیسی است و در شرایط فشار و بخار شکل می‌گیرند. اغلب در پی سازی ساختمان کاربرد دارد.
این آجرها نباید در محیط‌های اسیدی یا نمک‌های قوی قرار بگیرند.
آجر ماسه آهکی عایق خوبی برای جلوگیری از خروج گرما از ساختمان در زمستان و ممانعت از ورود آن در تابستان می باشد و آسایش و راحتی را برای ساکنین به ارمغان می آورد.
در مقاومت دیوارهای آجری، دو مورد زیر نقش مهمی دارد:
– زنجاب کردن، به طوری که اگر آجرها خوب زنجاب نشود، آب ملات را می‌مکد و ملات اصطلاحاً می‌سوزد.
البته اگر آجر نیز از آب اشباع شده باشد، دیگر ملات به آن به اندازه کافی نمی‌چسبد. همچنین در این صورت مقداری از آب آجر به درون ملات منتقل می‌شود و نسبت آب به سیمان در ملات افزایش می‌یابد و ضمن ضعف در پیوند، از مقاومت آن کاسته می‌شود. بدین منظور، پاشیدن آب کافی روی آجر یا قرار دادن آجر حدود ۲ دقیقه در آب کافی است.
– دوغاب ریزی روی دیوارهای آجری که مقاومت دیوار را چندین برابر می‌کند. در تحقیقات به عمل آمده نشان داده شده است که مقاومت ضربه‌ای دیوار آجری می‌تواند تا حدود ۷۰ برابر افزایش یابد.
تقسیمات آجرها:
نیمه:
چون آجرهای امروزی از نظر ابعاد حدوداً نصف آجرهای خطایی که در اوایل قرن به ابعاد حدودی ۵ ×۲۵ ×۲۵ سانتی‌متر در سرتاسر ایران تولید و به مصرف می‌رسیدند می‌باشند، به آجرهای امروزی نیمه می‌گویند.
چارک:
اگر از طول به دو نیمه مساوی قسمت کنیم به هر قسمت یک چارک می‌گویند.
کلوک:
اگر از طول به چهار قسمت مساوی قسمت کنیم به هر قسمت یک کلوک می‌گویند.
سه‌قدی:
سه چهارم طول آجر را یک سه قدی می‌خوانند.
قلمدانی:
اگر از عرض در جهت طول به دو نیمه مساوی قسمت کنیم به هر نیمه یک قلمدانی یا گلدانی می‌گویند
