سیم کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان یکی از اصلیترین مراحل ساخت و آمادهسازی ساختمان مسکونی است. انجام دادن درست و استاندارد سیم کشی ساختمان مهمترین اصل برای به دست آوردن نتیجه دلخواه است. سیم کشی ساختمان باید کاملاً مطابق با آئیننامههای اجرایی و قوانین باشد.
سیم کشی ساختمان ، یکی از مراحل مهم در ساختمان سازی می باشد که باید با دقت و مهارت بالا انجام شود تا در آینده مشکلی ایجاد نشود.
انواع سیم کشی
برای آشنایی با اصول سیم کشی در ساختمان بهتر است در ابتدا با انواع سیم کشی آشنایی داشته باشید. به طور کلی سیم کشی ساختمان بسته به نوع پروژه و کاربرد ساختمان به دو روش تقسیم بندی می شود:
- سیم کشی روکار
- سیم کشی توکار
در ادامه به بیان توضیحات بیش تر در مورد هر یک می پردازیم.
سیم کشی روکار
در سیمکشی روکار سیمها از روی گچ دیوار عبور داده میشوند که معمولاً به جهت حفظ زیبایی، نظم و امنیت از یک لوله برق مخصوص یا داکت برای پوشاندن سیمها استفاده میشود.
با وجود اینکه این روش سیمکشی یکی از ضعفهای ساختمان بشمار میرود، ولی اگر مشکلی در سیمکشی به وجود بیاید عیبیابی و دسترسی به سیمها برای رفع مشکل آسانتر است.
در این روش سیم کشی از فرم کاری بر روی سیم ها استفاده می شود. دلیل انجام این کار منظم و مشخص بودن سیم ها می باشد.
سیم کشی توکار
در مقابل این روش، سیمکشی توکار بسیار متداول شده و شیوهای مناسب و قابل اجرا برای تمامی پروژههای ساختمانی مسکونی، تجاری، اداری، تفریحی و غیره است. در این روش هم ظرافت و زیبایی ساختمان حفظ خواهد شد و هم ایمنی رعایت میشود.
در روش سیمکشی توکار، سیمها از زیر سیمان یا گچ یا زیر کار عبور میکنند. در محلهایی که نیاز به لوله گذاری نیست سیم مخصوص داخل دیوار قرار میگیرد.
در سیمکشی توکار هم میتوان از سیمهای مخصوص و مجهز به چند لایه عایق، بهطور مستقیم در زیر گچ استفاده کرد و هم میتوان لولههای خرطومی و PVC مخصوصی را در زیر گچ کار گذاشت و به کمک فنر مخصوص سیمکشی، سیمهای برق را درون آنها قرار داد.در روش سیم کشی توکار، سیم ها از زیر سیمان و گچ عبور می کنند. در این روش سیم ها مستقیما از داخل دیوار رد شده یا لوله کشی برق صورت می گیرد.
روش های مختلف سیم کشی توکار
۱- سیم کشی توکار از طریق جعبه فیوز
در این روش سیم کشی، برای توزیع متعادل و متوازن جریان الکتریکی، از جعبه فیوز استفاده می گردد. به طور معمول، بخش ها و قسمت های مختلف ساختمان، به میزان متفاوت و متغیری از جریان الکتریکی نیاز پیدا می کنند.
استفاده از جعبه فیوز موجب توزیع جریان برق متناسب با بخش های مختلف ساختمان می شود. در این روش، سیم ها در وهله اول از داخل جعبه فیوز عبور کرده و سپس متناسب با نوع نیاز و میزان جریان الکتریسیته، نصب و پیاده سازی می شوند
۲- سیم کشی توکار از طریق کلید و پریز
در این روش و به منظور اجرای سیم کشی توکار از جعبههای کلید و پریز استفاده می شود. در این شیوه سیم کشی توکار، فضای مناسبی برای قرار گیری سیم ها متناسب با اندازه کلید و پریز لحاظ می گردد. به طور معمول، محفظه در نظر گرفته شده در داخل دیوار نصب و اجرا می شود.
بر همین اساس، هیچگونه آسیب و صدمه ای به زیبایی بصری فضا وارد نمی گردد. همچنین، با باز نمودن پیچ های کلید و پریز، به راحتی می توان به سیم ها و اتصالات دسترسی پیدا کرد.
۳- سیم کشی توکار از طریق جعبه تقسیم
از دیگر انواع روش سیم کشی توکار می توان روش جعبه تقسیم را عنوان کرد. در این روش سیم ها و اتصالات به صورت افقی، از درون مجرای مخصوص یا قسمت بالای دیوار عبور می کنند. به طور معمول، جعبه تقسیم در فاصله ۳۰ سانتیمتری نقاط معین شده نصب و اجرا می شود.
سپس سایر انشعابات در داخل جعبه تقسیم قرار می گیرند. با توجه به توسعه یافتن وسایل و تجهیزات سیم کشی ساختمان و اهمیت تشخیص و عیب یابی، این روش سیم کشی در حال حاضر کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
آموزش سیم کشی ساختمان
بدون شک آموزش سیم کشی ساختمان، نیازمند گذراندن دوره های آموزشی ویژه و تجربه در این زمینه می باشد. اما ما در این جا به بیان نکات ابتدایی که می تواند در انجام این کار به افراد علاقمند کمک کند، می پردازیم. بهتر است در ابتدا با برخی از ابزارهایی که برای انجام این کار لازم می باشد، آشنا شوید.
از جمله وسایلی که برای انجام این کار لازم می باشد، می توان به دژبور (دریل چکش دار)، موکت بر، تراز، ریسمان رنگی، شیلنگ تراز و غیره اشاره کرد.
- از دژبور یا دریل چکش دار برای ایجاد شیار و جای گذاری لوله ها استفاده می شود. موکت بر به منظور بریدن لوله خرطومی مورد استفاده قرار می گیرد.
- استفاده از تراز به منظور همسطح کردن فیوز و قوطی های کلید و پریز و المان های دیگر صورت می گیرد.
- از ریسمان های رنگی نیز به منظور جداسازی سیم های مرتبط با هر کلید و پریز استفاده می شود.
- استفاده از شیلنگ تراز، باعث می شود اندازه کلید و پریزها از کف مشخص گردد.
نکته مهم آگاهی از مراحل انجام این کار می باشد. این مراحل شامل موارد زیر می باشد:
- آن چه که در ابتدا باید مشخص شود، فاصله قرارگیری پریزها از کف می باشد. که این کار توسط شیلنگ تراز انجام می شود. این اندازه به طور معمول ۶۰ سانتی متر از کف می باشد. البته باید توجه داشت این اندازه می تواند طبق نقشه، سلیقه کارفرما و یا به طور سلیقه ای مشخص شود.
- پس از مشخص کردن فاصله، یکی دیگر از کارهایی که باید انجام شود، شیارزنی می باشد. بهتر است انجام این کار توسط دو نفر انجام شود.
- یکی دیگر از مراحلی که در انجام این کار صورت می گیرد، مشخص کردن و کنده کاری محل کلید و پریز و قوطی ها می باشد. باید توجه داشت که فاصله بین قوطی ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.
- پس از مشخص کردن محل قوطی ها، باید توسط گچ محکم شوند.
- پس از محکم کردن قوطی ها، لوله گذاری برای رد کردن سیم ها صورت می پذیرد. باید توجه داشت، لوله گذاری برای سیم کشی برق ساختمان باید از کف و برای ارتباط تلفن و برق صورت گیرد. انجام این کار در تمامی قسمت ها به جز آشپزخانه صورت می گیرد.
- برای رد کردن سیم ها از داخل لوله ها، می توان از فنر استفاده کرد. به طور کلی سه سیم در سیم کشی ساختمان استفاده می شود که یکی از آن ها سیم ارت می باشد.
- پس از عبور سیم ها از داخل لوله ها باید هر یک از سیم های مربوط به روشنایی و تلفن در داخل جعبه فیوز تقسیم بندی شوند. باید توجه داشت که برای المان هایی هم چون ماشین لباسشویی که پر مصرف می باشند، از یک پریز تغذیه جداگانه استفاده شود.
- در مرحله آخر هم نوبت به نصب کلید و پریز می رسد.
نکات مهم در سیم کشی ساختمان
- توجه داشته باشید که از شلوغ کردن و استفاده بیش از اندازه قوطی ها جلوگیری کنید.
- از قرار دادن سیم برق و تلفن در یک لوله خودداری نمایید.
- در اندازه گیری فاصله ها دقت داشته باشید تا کار نهایی ظاهر مناسبی داشته باشد.
- باید توجه داشت، از کلید و پریزهای ضد آب در حمام استفاده شود.
- در طول انجام کار از استفاده لوله های شکسته خودداری نمایید.
- در انجام عملیات سیم کشی ساختمان، توجه داشته باشید رنگ کلیدها اشتباهی نصب نشود.
- رعایت اصول انجام کار در طول مراحل سیم کشی نیز از نکاتی است که باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید.
اصول سیم کشی ساختمان
۱- استفاده از تجهیزات مناسب و استاندارد و با کیفیت هزینه بالاتری دارد اما هر چه تجهیزات از استانداردهای ایمنی بیشتری برخوردار باشند، احتمال و خطرات مرتبط با فرسودگی، پارگی، اتصالی، برق گرفتگی، آتش سوزی و هزینه تعمیرات کاهش مییابد. همچنین در مصرف برق نیز صرفهجویی خواهد شد.
۲- در سیم کشی ساختمان باید نهایت دقت و تمرکز را داشت تا تمامی اتصالات به درستی صورت گیرند و محکم باشند. وجود اتصالات قوی بین سیمها باعث میشود که جریان مناسبی رد و بدل شود و زمینه به وجود آمدن هر گونه خطایی از بین برود.
۳- از موارد مهم و قابل توجه در سیم کشی ساختمان سیم ارت یا سیم اتصال به زمین است که در خصوص برخی از لوازم خانگی برقی باید مورد توجه قرار گیرد تا از بسیاری از خطرات احتمالی جلوگیری مینماید.
۴- به نوع، تعداد و ضخامت سیمهایی که برای سیم کشی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند، باید دقت شود به طور معمول در سیمکشی پریز سالن و اتاقها و کولر آبی از سیم شماره ۲.۵، سیمهای مربوط به روشناییها مثل لامپ ها، لوسترها، هالوژنها از شماره ۱.۵ و سیمهای ۴ برای کولر گازی و سیم اصلی ساختمان مسکونی استفاده میکنند
جریانات برقی با ولتاژ ۲۲۰، از طریق سیمهای برق شهری و با عبور از یک وسیله ایمنی و یا برق شکنهایی مانند فیوز، به داخل خانهها راه مییابند و ما میتوانیم به دلیل سیم کشی های انجام شده و فقط با زدن یک کلید، روشنایی را به خانه دعوت کنیم و وسایل مختلف برقی را به کار اندازیم.
به این ترتیب برای استفاده از همه موارد مانند سینمای خانگی، دوربینهای مداربسته آیفون های تصویری ، انواع وسایل برقی آشپزخانه، کلید و پریز، تلفن، اینترنت، وسایل اعلام حریق، دستگاههای هوشمند سازی ساختمان و … وجود سیم کشی صحیح ضروری است که با توجه به استانداردهای سیم کشی و مقررات ساختمانها انجام میشود.