چندین سوال در مورد زمین شناسی

نوشته های مشابه

روانگرايی خاکهای ماسـه ای و رسـی و ماسه رسی در برابر وقوع زمين لرزه

آبان ۲۵, ۱۴۰۲

اثر عوامل زمین شناسی که برای حفر تونل باید در نظر بگیریم

آبان ۶, ۱۴۰۲

فرایند بتن پاشي (شاتكريت) برای تونل بلافاصله پس از انجام عمليات حفاري

شهریور ۳۱, ۱۴۰۲

• زمین شناسی فیزیکی و کانی را توصیف نمایید .

زمین شناسی فیزیکی درمورد ساختار زمین و مواد سازنده ان مانند کانی ها و سنگ ها و کلیه فرایند های تغییردهنده سطح ان بحث میکند که شامل فرایند های درونی مثل کوه زایی زلزله و ماگماتیسم و فرایند بیرونی مثل اتشفشانی و هوازدگی و فرسایش به وسیله باد واب و یخچال ها میباشد.از نظر فیزیکی و شیمیایی جسمی است طبیعی ، همگن، معدنی با فرمول شیمیایی معین ، سیستم تبلور و ویژه گی های فیزیکی مشخص ، که سازنده زمین می باشد. کانی هایی که از نظر اقتصادی با ارزش هستند به نام کانه معروفند

• زمین شناسی تاریخی را توصیف نمایید

درمورد گذشته و تحول و تکامل زمین بحث میکند و وضع عمومی زمین در دوره های مختلف زمانی ، زمین شناسی گذشته وقایع و حادثه های مهم زمین شناسی سنگواره ها و نیط وضع کلی قاره ها اقیانوس ها و اب و هوا از بدو تشکیل زیستی تا به امروز بحث میکند.

• شاخه های زمین شناسی را نام برید.

زمین شناسی سیاره ای – ژئوفیزیک- ژئوشیمی – ژئومورفولوژی – جغرافیای دیرینه – ژئوکورنولوژی – زمین شناسی زیست محیطی – زمین شناسی مهندسی – کانی شناسی – بلورشناسی – سنگ شناسی – پترولوژی – زمین شناسی ساختمانی – زلزله شناسی – اتشفشان شناسی – اب شناسی – دیرینه شناسی – محیط های رسوبی – رسوب شناسی – زمین شناسی اقتصادی – چینه شناسی – زمین شناسی نفت

• ساختار پوسته زمین را بنویسید

پوسته بیرونی ترین قسمت زمین است و حدود ۱% حجم کره زمین تشکیل میدهد و دارای ۲ بخش پوسته قاره ای(۲۰ تا ۸۰کیلومتر ضخامت و چگالی ۷/۲ گرم برسانتی متر مکعب و بیشتر از سیلیس و الومینیوم تشکیل شده است)  و اقیانوسی (با ضخامت ۵ تا ۱۰ کیلومتر و چگالی ۳ گرم برسانتی مترمکعب و از سنگ های اذرین تشکیل شده ) میباشد . بین گوشته و پوسته یک ناپیوستگی به نام موهو وجوددارد . عمق موهو در زیرابها کم و به ۵ کیلومتر میباشد ولی در زیر کوه های جوان زیاد وبه ۸۰ کیلومتر هم میرسد.

• وضعیت گوشته زمین را به اختصار بنویسید

گوشته در زیر پوسته ودر اطراف هسته را فراگرفته است . مرز بالایی ان ناپیوستگی موهو و مرز زیرین ان در حدود عمق ۲۹۰۰ کیلومتری ان ناپیوستگی گوتنبرگ میباشد (گوشته حدود ۸۳% حجم زمین را تشکیل میدهد و چگالی ان حدود ۳/۳ تا ۷/۵ گرم برسانتیمتر مکعب است ) جنس گوشته از اهن و منیزیم ساخته شده است واز نظر مطالعه های ژئوفیزیکی  خود گوشته از سه بخش فوقانی میانی و گوشته زیرین تقسیم شده است

• وضعیت هسته زمین را به اختصار بنویسید

هسته با شعاع ۳۴۷۰ کیلومتر از عمق ۲۹۰۰ کیلومتری (ناپیوستگی گوتنبرگ) تا مرکز کره زمین میشود و حدود ۱۶% حجم زمین شامل میشود (چگالی هسته بین ۱۰ تا ۱۳ گرم بر سانتی مترمکعب است) خود هسته شامل دوبخش است یکی بخش اعظم ان هسته داخلی که از  آهن و مقدارکمتر نیکل جامد است  هسته بیرونی از الیاژ اهن ونیکل گداخته ساخته شده است وچرخش این مواد به صورت مذاب ، میدان مغناطیسی زمین را به وجود اورده است.

• اقیانوس ها و قاره های سطح زمین نام ببرید

اقیانوس ها شامل : اقیانوس هند – اقیانوس اطلس – اقیانوس کبیر یا ارام (بزرگترین اقیانوس نیمی از سطح اقیانوس را فراگرفته و حتی بیشتراز تمام قاره ها میباشد) – اقیانوس منجمد شمالی – اقیانوس منجمد جنوبی و  قاره ها شامل : قاره اسیا – قاره اروپا – قاره افریقا – قاره استرالیا – قاره امریکاشمالی – قاره امریکای جنوبی – قطب جنوب

• از دیدگاه تکتونیک صفحه ای ، قطعات لیتوسفری بزرگ و کوچک را نام ببرید

برخی از صفخات از پوسته قاره ای و برخی از پوسته اقیانوسی و برخی هم از پوسته اقیانوسی – قاره ای تشکیل شده است صفحات قاره ای ضخامت بسیار ولی لیتوسفر اقیانوسی بسیار نازک که به ۱۰ کیومترهم میرسد . صفحات بزرگ عبارتند از صفحات اقیانوس ارام ، صفحه امریکای شمالی و جنوبی ، صفحه اوراسیا ، صفحه افریقا ، صفحه هندوستان ، صفحه استرالیا و صفحه قطب جنوب (حرکت  های همرفتی استونسفر سبب حرکت این صفحات میشود . صفحات کوچک عبارتند از :صفحه نازاکا ، صفحه عربستان ، صفحه کوکوس ، صفحه فیلیپین ، صفحه کارییب.

• مرزهای واگرا چگونه به وجود امده اند ؟ دونمونه از مرز واگرا را نام ببرید

در اثر شکسته شدن یک صفحه و جداشدن دوبخش ان صفحه به وجودمیاید .در این مرزها پوسته به تدریج نازک شده و شکسته میشود و ماگما که ذوب بخشی از گوشته میباشد در راستای شکستگی های قایم یا امتداد پشته های میان اقیانوسی ودر اثر سرد وسخت شدن تشکیل تشکیل پوسته اقیانوسی یا لیتوسفر جدید را میدهد . یا گسترش بستر اقیانوس ، لیتوسفر به طور جانبی از پشته ها دورمیشود و به سوی مرز همگرا میرود(مثال : دریای سرخ ) .در لیتوسفر قاره ای تزریق ماگما در زیر پوسته سبب نازک شدن و شکستن میشود و کافت یا ریفت قاره ای تشکیل میدهد . در این کافت ماگما نفوذ میکند (مثال : کافت شرق افریقا)

• ویژه گی مرزهای همگرا را بنویسید و انواع ان را نام ببرید

در این مرزها لیتوسفر یک صفحه خم شده و به زیر صفحه دیگر میرود ودر استنوسفر فرو میرود. بنابراین به عکس مرزه ای واگرا که پوسته جدید تشکیل میشود در این نوع مرز پوسته کامل از بین میرود . این نوع مرزها همگرا به سه دسته تقسیم میشود       ۱- مرز همگرا بین دوصفحه اقیانوسی(تشکیل جزیره های اتشفشانی قوسی که تاحدودی موازی گودال اقیانوسی اندو فاصله تا گودال به چند صد کیلومتر میرسد(حوزه پشت قوسی دریای ژاپن) )       ۲- مرز همگرا بین دوصفحه قاره ای(ایجاد کمربند کوهزایی و چین خوردن سنگ ها و دگرگون شدن انها ، توده های نفوذی در ان تزریق میشود(رشته کوهای هیمالیا که براثر برخود دو قاره هند و اسیا به وجود امده است))      ۳- ویک مرز همگرا بین صفحه اقیانوسی و صفحه قاره ای(رشته هایی از اتشفشان های که قوس های اتشفشانی گویند به وجود می اورند (کوهای اتشفشانی اند در غرب امریکای جنوبی وگودال پرو –شیلی حاصل صفحه اقیانوسی ناسکا در اقیانوس ارام به سمت شرق به صفحه امریکای جنوبی))

• مرزهای تبدیلی چگونه مرزهایی است و در کجا دیده میشود

این نوع مرز درانها حاشیه صفحه ها اغلب به صورت افقی نسبت بهم حرکت میکنند . در کف اقیانوس ها جایی که گسل های تبدیلی وجود دارد صفحات به طور جانبی نسبت بهم میلغزنددر مرز تبدیلی نیز پوسته اقیانوسی رشد میکند و یا نابود میشود ولی مشابه منطقه فرورانش نیست (همگرا) در اثر این حرکت ها زلزله رخ میدهد (کم عمق) . گسل تبدیلی نوع ویژه گسل هستند که طویل و متعدد میباشند و دارای برامدگی ها مرتفع هستند و سبب جابجا شدن پشته های میان اقیانوسی میشوند (گسل سن اندریاس در ایالت کالیفرنیای امریکا )

• عارضه های عمده سطح زمین را نام ببرید

قاره ها(۲۹% سطح کره ) – فلات قاره – شیب قاره – خیز قاره– بستر اقیانوسی که شامل : حوزه اقیانوسی عمیق – پشته های اقیانوسی – گودال های اقیانوسی – جزیره های قوسی اتشفشانی – اتشفشان های بستر اقیانوسی

• کانی و کانه را تعریف کنید

از نظر فیزیکی و شیمیایی جسمی است طبیعی ، همگن، معدنی با فرمول شیمیایی معین ، سیستم تبلور و ویژه گی های فیزیکی مشخص ، که سازنده زمین می باشد. کانی هایی که از نظر اقتصادی با ارزش هستند به نام کانه معروفند

• سیستم های تبلور را را نام ببرید و وضعیت پارامترهای شبکه بلوری انهارا بنویسید

اتم ها برای رسیدن به حالت پایدار با یکدیگر پیوند حاصل کرده و در نتیجه کانی متفاوت به وجود می اید. قرار گرفتن اتم ها در سه جهت فضایی شبکه ای به وجود می اورد که به ان شبکه فضایی گویند . سیستم مکعبی( پارامترهای  a,b,c باهم مساوی و زاویه های بین انها نیز برابرو مساوی ۹۰ درجه است a=b=c   α=β=Ɣ=۹۰ در این حالت سلول اولیه حالت مکعب میباشد)     – سیستم ارتورومبیک ( در این سیستم زاویه های αβƔ با هم برابر و مساوی ۹۰ درجه است اما اندازه های a,b,c نابرابرند α=β=Ɣ=۹۰  a≠b≠c این سیستم را رومبیک گویند)  –    سیستم تتراگونال ( در این سیستم اندازه aو b  با هم برابر و با  c  نابرابر اما زاویه های αβƔ باهم برابر و مساوی ۹۰ است a=b≠c   α=β=Ɣ=۹۰  این سیستم را کوادراتیک معروف است )  –    سیستم مونوکلینیک ( این سیستم زوایای αو Ɣ  برابر و معادل ۹۰ درجه و زاویه β کمتر یا بیشتر ۹۰ است همچنین اندازه a,b,c نابرابرند   a=b≠c  و    α= Ɣ=۹۰  β ≠۹۰   ) –       سیستم هگزاگونال ( در این سیستم زاویه های α β باهم مساوی و برابر ۹۰ و Ɣ  برابر ۱۲۰ درجه است مقدارهای a, b  مساوی و با c نا مساوی هست . a=b≠c     α= β=۹۰  Ɣ=۱۲۰ )   – سیستم تری کلینیک – سیستم تری گونال

• ویژه گی های فیزیکی و مکانیکی که در شناخت کانیها کاربرد دارند را نام ببرید

شکل بلور – رخ یا کلیواژ – سطح جدایش – سطح شکست – سختی – تناسیته – چگالی و وزن ویژه – سفافیت – جلا – رنگ – رنگ خاکه – پدیده لومینسانس – ویژه گی های الکتریکی – ویژه گی های مغناطیسی – ویژه گی های رادیو اکتیویته – قابلیت ذوب – قابلیت هدایت حرارت – قابلیت انحلال – بو مزه لمس

 

• سختی را تعریف کنید و مقیاس سختی را بنویسید

سختی عبارت است از مقامتی که سطح کانی نسبت به خراش ، سایش ضربه نشان میدهد و بستگی به ساختار بلور دارد یعنی هرقدر نیروی بین اتم ها قوی باشد  سختی کانی بالاتراست و مقیاس سختی به موس معروف است

 

• شناسایی کانیها را معرف های سیمیایی بنویسید

با این روش میتوان وجود عنصرهایی ویژه ای در ترکیب کانی مشخص کرد . که در این روش می توان به صورت خشک یا مرطوب کانی هارا مورد  مطالعه قرار داد . در روش مرطوب کانی هارا در حلالی به نام اب یا اسید یا حلال های دیگر به صورت محلول در اورده و سپش برای شناسایی انها از معرف ها  استفاده میکنند . اغلب کانی ها به ویژه سیلیکات ها نامحلولند لذا به روش خشک از معرف های خشک مانند کربنات سدیم و دی اکسید سدیم استفاده میشود . این مواد سبب پایین امدن نقطه ذوب کانی ها میشود و از مخلوط کانی مورد نظر با این مواد و ذوب انها ، پرل یا مروارید کانی ایجاد میگردد.

• عنصرهایی که به صورت ازاد در طبیعت یافت میشوند را نام ببرید

طلا – مس – نقره – اهن – پلاتین – ارسنیک – بیسموت – گوگرد – الماس – گرافیت –

• ویژه گی های سولفید هارا بنویسید و انواع انهارا نام برده و فرمول شیمیایی انهارا بنویسید

گروهی از کانی ها هسنتد که کمیابند و اما سولفید های اهن و مس و سرب و روی فراوانند و به طور معمول تیره رنگ جلای فلزی و چگالی بالا دارند و اغلب در اثر ضربه به سادگی خرد میشوند .گالن pbs – بلند یا ا سفالیت zns – کالکوپریت cufes2- سینابر یا سولفید جیوه hgs – رالگار یا زرنیخ قرمز ass – پریت fes2

• سولفوسالت ها چه گروهی از کانی ها هستند ؟ نمونه ای از انهارا نام ببرید

نمک های تولیدشده از اسیدهایی است که در انها به جای اکسیژن ، گوگرد وجوددارد و از نظر ساختاری به طورکامل با متفاوت با سولفیدها می باشد فراوانترین ان بورنونیت به عنوان سنگ معدن مس یا سرب و انتیموان مصرف دارد.

• مهمترین کانی گروه سولفید ها را نام ببرید و فرمول شیمیایی انهارا بنویسید

گالن pbs – بلند یا ا سفالیت zns – کالکوپریت cufes2- سینابر یا سولفید جیوه hgs – رالگار یا زرنیخ قرمز ass – پریت fes2

• هیدروکسیدها چه ویژه گی هایی دارند ؟ مهمترین انها را نام ببرید و فرمول شیمیمایی انهارا بنویسید.

در ترکیب کانی این گروه اکسیژن با چند یا یک فلز ترکیب شده ، نسبت به اکسیدها سختی کمتر و چگالی پایین تر دارند عموم کانی های این گروه ثانوی هستند . ژیبسیت al(oh)3 –   گوتیت feo.oh – لیمونیت feo.oh.n.h2o

• مهمترین کانی گروه نمک هارا نام برده و فرمول شیمیای انرا بنویسید

گروهی از کانی که عنصرهای هالوژن به صورت انیون وجوددارد مهمترین ان نمک طعام یا هالیتnacl ،  سیلویتkcl و فلوئوریتcaf2

• مهمترین کانی گروه کربنات هارا نام ببرید و فرمول شیمیایی انرا بنویسید

گروهی از کانی ها هستند در انها بنیان co3 هستند . کلسیت caco3 – دولومیت camg(co3) – اراگونیت  caco3

 

• مهمترین کانی گروه سولفات هارا نام برده و فرمول شیمیایی انرا بنویسید

گروهی از کانی ها که بنیان ان so4 است . باریت baso4- انیدریت caso4 – ژیپس saso4.2h2o

• مهمترین کانی نیترات هارا نام ببرید و ویژه گی انرا بنویسید

نیترات سدیم و نیترات پتاسیم می باشد که به اسانی ذوب میشوند نیترات سدیم رنگ شعله را  زرد و نیترات پتاسیم بنفش میکند هردو به اسانی در اب حل میشوند از این رو فقز در منطقه کویری کشف میشوند

• مهمترین کانی برات هارا نام ببرید و ویژه گی انرا بنویسید

این کانی ها جزو کانی ها تبخیری هسنتد و در محیط ها ی تبخیری همراه با گچ و نمک تشکیل میشود و فراوان ترین انها براکس هست بی رنگ یا  سفید ترد است مزه قلیایی شیرین دارد و به وسیله مزه از سایر کانی ها قابل تشخیص است و رنگ شعله را  زرد میکند . از این کانی و سایر برات ها ، بر استخراج میشود .

• مهمترین کانی فسفات هارا نام ببرید و ویژه گی انرا بنویسید

اپاتیت که سختی ۵ و چگالی ۲۰/۳ دارد . رنگ ان سفید کاهی سبز ،  ابی  و زرد . ترد وشکننده و جلای شیشه ای دارد رنگ خاکه ان سفید است در تهیه کود شیمیایی مصرف دارد – فیروزه یک فسفات حاوی مس یا الومنیم که به رنگ سبز یا ابی دیده میشود .

• ساختار مولوکولی سیلیکات هارا نام ببرید

سیلیکات دارای بنیان  sio4 به این معنی که هر اتم سیلیسیم با چهار اتم اکسیژن مشارکت میکند و واحدهای چهار وجهی را به وجود می اورد که به وسیله اکسیژن یا یون هایی مانند منیزم و اهن به واحد های مجاور متصل می گردد.

• الیوین چه کاربردی دارد ؟ فرمول شیمیایی و نام کانیها که محصول تجزیه ان است را نام ببرید

الیوین به خاطر تجریه به کانی های مانند سرپانتین و تالک تبدیل میشود . تالک به دلیل داشتن لمس چرب در صنعت کاربرد ریاد دارد و به مصرف ان در رنگ ، سرامیک ، لاستیک ، کاغذ ، حشره کش و پودرهای ارایشی استفاده کرد همچنین به عنوان عایق حرارتی و الکتریکی مصرف کرد . سرپانتین به صورت رشته ای است و بیش از ۹۰ درصد پنبه نسوز را تشکیل میدهد . نمونه ای خوشرنگ ان در جواهرسازی مصرف دارد از الیوین منیزم دار به خاطر مقاومت در برابر حرارت در صنعت به عنوان نسوز استفاده شود .

• فرمول کلی پیروکسن ها ، سیستم تبلور و نام دوکانی این گروه را نام ببرید.

Xyz2o6  در دوسیستم مونوکلینیک و اورتورومبیک متبلور شوند . ارتوپیروکسن ها و کلینوپیروکسن ها

 

• فرمول کلی امفیبول ها ، سیستم تبلور و نام دوکانی این گروه را نام ببرید

w-1x2y5z8o22(oh2f)2 در دوسیستم اورترومبیک منوکلینیک متبلور میشود هورونبلند – پلاژیو کلاز

• فرمول شیمیایی کائولینیت و کابرد ان را بنویسید

Al2si2o5(oh)4 به صورت خالص در صنایع مانند کاغذ ، لاستیک و چینی مورد استفاده قرار میگیرد ودر موارد ناخالص ان در سرامیک ، ظروف گلی و غیره

• بنتونیت چیست ؟ ویژه گی ها و کابرد انرابنویسید

سنگی است که تقریبا از مونتموریونیت تشکیل شده است این سنگ در اثر جذب اب چندین برابر حجیم میشود . بنتونیت به خاطر شکل پذیری ، چسبندگی ، جذب اب و غیره مصرف های گوناگون دارد از جمله به عنوان گل حفاری ف جلوگیری از نفوذ اب در دیواره استخرها و کانال ها و شفاف کردن مایع ها به ویژه ابمیوه و نیز صنایع رنگ کاغذ صابون سازی تهیه سرامیک ، لعاب سموم کشاورزی و داروسازی میباشد .

• ورمیکولیت چیست و چه کاربردی دارد

از کانی رسی هست که در اثر دما تغییر حجم میدهد ۶تا۲۰ برابر به همین دلیل سبب شده به عنوان عایق صدا و دما در حدفاصل دیوارها و نیز ابگرمکن و یخچال و بتن سبک استفاده شود .

• دونمونه از میکاها را نام ببرید و کاربرد انرا بنویسید

موسکویت : عایق الکتریسیته و گرما و نیز متورق و شفاف است ودر دستگاهای گرمایی و الکتریسیته کاربرد دارد . بیوتیت

• کوراتز چیست و چه کاربردی دارد

با فرمول شیمیایی sio2 با سیستم تبلور هگزا گونال سختی ۷ و سطح شکست صدفی دارد جلای ان شیشه ای و و در برخی موارد چرب و درخشان است فاقد کلیواژ است نمونه خالص ان بی رنگ و سفید است بلورهای شفاف تا نیمه شفاف دارد و در سنگهای اذرین دگرگونی و رسوبی دیده میشود . در جواهرسازی در صنعت سساخت وسیله های علمی مانند عدسی منشور و دیگر وسیله های نوری . به خاطر ویژه گی های الکتریکی در فرستنده ها و گیرنده های رادیویی برای کنترل فرکانس ها و نیز ساعت و در اندازه گیری فشار های زود گذر مانند انفجارها . کوارتز به صورت ماسه سیلیسی در ساخت شیشه و اجرسیلیسی و تیز به صورت پودر در صنعت چینی ، رنگ سازی ، ساخت کاغذ سمباده . کواتریت وماسه سنگ در به طور معمول از کواتز تشکیل شده به عنوان سنگ ساختمانی مصرف دارد . به صورت مصنوعی برای مصارف وسیله های نوری ، مقیاس اندازه گیری فشار و به عنوان جواهر میسازند.

• انواع ریز بلور و ابدار سیلیس چه نام دارد

کالسدونی و چرت . نوع سیلیس ابدار را اپال گویند .

• ویژه گی های گروه فلدسپات و نام انهارا بنویسید

فلدسپات ها سیلیکات های الومینیم همراه با پتاسیم و سدیم و کلسیم و به ندرت باریم میباشد . فراوان ترین کانی ها سازنده سنگ ها اذرین است در دوسیستم منو کلینیک و تری کلینیک متبلور میشود و دوسری رخ خوب تاحدودی عمود برهم دارند سختی ۶ تا ۶٫۵ . فلدسپات های الکالن – فلدسپات های کالکوالکالن یا پلاژیو کلازها و فلدسپات های سنگین یا باریم دار به نام ارتوز و فلدسپات سدیم دار به نام البیت به نام فلدسپات های الکالن مینامند .همچمین بین دوقطب سدیم دار به نام البیت و کلسیم دار به نام انورتیت را فلدسپات های پلايوکلاز که یک سری محلول جامد راتشکیل میدهند .

• ویژه گی و کابرد زئولیت ها را بنویسید.

گروهی از کانی ها ابدارهستند در ترکیب انها مقدار  ca, al,na,k وبه مقدار متغیر اب وجود دارد . برخی کانی رشته ای و برخی دیگر غیر رشته اند . شکل تبلور انها منوکلینیک و اورترومبیک اسن اغلب دارای کلیواژ هستند سختی بین ۳٫۵ تا ۵٫۵ . اغلب جلای شیشه ای دارند . رنگ متنوع و به رنگ های سفید زرد ثورتی قرمز قهوه ای یا بیرنگ . بلور شفاف تا نیمه شفاف دارند در صنعت به عنوان تثفیه کننده یا الک مولکولی مصرف دارد.

سوالات سری پنجم  :

• سنگهای اذرین چگونه به وجود می ایند

سنگهای اذرین سنگهایی هستند که از تبلور یا انجماد مواد مذاب سیلیکاته تولید میشوند به این مواد که به طور طبیعی در زمین به وجود می ایند ماگما گویند

• با توجه به مقدار سیلیس در ترکیب شیمیایی ماگما ، انواع ماگما را نام ببرید

در ماگما حدود ۳۵ تا ۷۵ درصد سیلیس وجوددارد در صورتی که درصد سیلیس از ۶۵ درصد بیشتر باشد ان را ماگمای اسیدی گویند . این نوع ماگما غلظت بالایی دارد سنگهای بدست امده از انجماد این ماگما سنگ اذرین اسیدی میگویند . اگر درصد سیلیس بین ۵۲ ال ۶۵ یاشد ماگما و سنگهای بدست امده ان را حد واسط گویند . چنانچه درصد سیلیس ماگما بین ۴۵ تا ۵۲ درصد باشد ماگما و سنگ بدست امده را بازیک مینامند و اگر ماگما و سنگهای به وجود امده کمتراز ۴۵ درصد سیلیس داشته باشد ، سنگ های بدست امده تحت اشباع و فوق بازیک خواهند بود .

• تبلور بخشی در ماگما را شرح دهید

تبلوربخشی بیشتر براساس جدول توالی بوون است و در اثرسرد شدن ماگما تمام کانی های سیلیکاته به طور همزمان متبلور نمیشوند . بلکه طی سرد شدن و کاهش دما از ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد به تدریج متبلور میگردند .به این ترتیب که بین کانی های اهن و منیزیم دار ابتدا الیوین سپس پیروکسن بعد امفیبول و در نهایت بیوتیت متبلور میشود . ازانجا که این کانی ها حاوی اهن و منیزیم هستند به انها کانی فرومنیزین گویند . همچنین چون فرمول شیمیایی و ساختارانها گوناگون است این سری را ناپیوسته گویند . (کانی تیره) همزمان با تبلور کانی فرومنیزین ، پلازیوکلازها نیز متبلور میشوند به این ترتیب که ابتدا پلاژیوکلازهای غنی از کلسیم متبلور میشوند و به تدیج مقدار کلیسم کاهش و در نهایت پلاژیوکلازهای فقیر از کلسیم که در واقع غنی از سدیم هستند متبلور میگردند . و چون فرمول شیمیایی مشابه دارند به سری کانی ها پیوسته گویند

• تبلور ماگما در درون زمین چگونه صورت میگیرد

تبلور ماگما در زیر زمین باعث تشکیل سنگ اذرین درونی میشود سرعت سرد شدن ماگما به عمق و محل جایگزینی ماگما یستگی دارد هرقدر عمق جایگزینی بیشتر باشد ماگما در مدت زمان بیشتری سرد میشود . در طی سرد شدن ماگما ابتدا تمام کانی های سیلیکاته که در توالی واکنش بوون ازانها یاد سده متبلور میشود . مایع باقی مانده که اشباع سیلیس الومین قلیلیایی ها مواد فرار و تحت فشار بالا است به سمت بالا و به منطقه کم فشار حرکت میکند ودر شکاف های موجود در خود نفوذی ویا درزه یا شکاف های سنگهای در برگیرنده جایگزین میشود . پس از جایگزینی به صورت رگه های متشکل از بلور درشت فلدسپات و کوارتز همراه با کانی های مانند موسکویت و کانی حاوی یون مانند بر فسفر و فلوئر تبدیل میشود .

• سرد شدن ماگما در سطح زمین را بنویسید

سنگهای اذرین بیرونی در اثر انجماد ماگماها در سطح زمین به وجود می ایند . بخش کمی از مواد مذاب که به صورت اتشفشان در سطح زمین ظاهر میشود ممکن است حاوی بلورهای متبلور شده در اعماق باشند . این کانی ها با نقطه انجماد بالا هسنتد . اما بخش اعظم مواد مذاب در سطح زمین سرد میشود چون سرعت انجماد در سطح زمین زیاداست اذا مواد فرصت تبلور ندارند و مواد  فرار در شکستگی ها توده سنگ اتسفشانی باقی میمانندو در نتیجه این سنگها بافت شیشه ای یا گاهی حفره دارند.

• شکل های گوناگون توده های اذرین درونی را نام ببرید

باتولیت – استوک – لاکولیت – لوپولیت – فاکولیت – دایک – سیل

• مخروط اتشفشانی و مواد تشکیل دهنده ان را بنویسید

در صورتی که ماگما در سطح زمین سرد شود مخروط اتشفشانی به وجود می اورد  مخروط اتشفشانی از گدازه یا از مواد اذر اواری و یا هردو تشکیل میشود . مخروط های اتشفشانی از لحاظ شکل به طور معمول به صورت مخروط ساده مخروط هم مرکز یا مخروط شعاعی و غیره دیده میشود

• ساخت در سنگهای اذرین شامل چه ویژه گی هایی است

سنگ اذرین درونی ساخت و بافت تمام بلوری دارند و در این صورت سنگ به طورکامل متبلور میشود . سنگ اذرین بیرونی ساخت و بافت متنوعی دارد به طوری که سنگ تمام یا بیشتر بافت شیشه شکل دارد .

• سنگهای اذرین درونی در نمونه دستی چگونه شناسایی میشوند

دراین دسته سنگ ها تمام کانی ها متبلور هستند و فاقد متن شیشه ای میباشند . این کانی در سنگ های اذرین درونی انقدر درشت شده است که با چشم غیر مسلح نوع انها را میتوان تشخیص داد.

• سنگهای اذرین بیرونی در نمونه دستی چگونه شناسایی میشوند

این سنگها یا بطورکامل شیشه ای و فاقد بلور هستند در حالت اول ماگما در زمین سرد شده است در حالت دوم تبلور و و انجماد ماگمای تشکیل دهنده این سنگها در دومرحله صورت گرفته است . بخشی در درون زمین متبلور شده و بخش اعظم ان در سطح زمین سرد شده است .

• گرانیت چیست ؟ پگماتیت و اپلیت چه تفاوتی با گرانیت دارند

در این سنگ ها کانی های روشن شامل کوارتز و فلدسپات و کانی ها فرومنیزین شامل بیوتیت و امفیبول  می باشد . این کانی به صورت بلور دانه درشت دیده میشود . پگماتیت کانی تشکیل دهنده ان کوارتز و فلدسپات الکالن است و کانی فرومنیزین در ان کمیاب است . تفاوت ان با گرانیت وجود کانی هایی مانند موسکویت و تورمالین می باشد بلور درشت به مراتب بزرگتر از گرانیت است . اپلیت ها مانند پگما تیت ها از کوارتز و فلدسپات الکالن تشکیل شده اندازه بلور ان بسیار ریز و یکنواخت است پگماتیت ها و اپلیت ها اغلب به صورت دایک در توده نفوذی گرانیتی دیده میشود .

• سنیت ، دیوریت ، گابررو و پریدوتیت چه سنگهایی هستند

سنیت ها سنگهای تمام بلوری است کانی تشکیل دهنده انها فلدسپات الکالن و پلاژیوکلاز و کانی های تیره انها بیوتیت امفیبول و به ندرت پیروکسن است . دیوریت سنگهای اذرین نفوذی و متبلور است کانی های روشن انها شامل پلاژیوکلاز و کانی تیره یه طور معمول امفیبول نوع هورنبلند است . گابروها سنگهای نفوذی تمام متبلور است کانی روشن انها پلاژیوکلاز است کانی تیره انها به طورمعمول پیروکسن الیوین و به مقدارکم امفیبول و بیوتیت است .سنگهای فاقد کانی روشن را سنگهای الترابازیک یا فوق قلیایی گویند مهمترین انها پریدوتیت میباشد.

• انواع سنگهای اذرین بیرونی را با توجه به رنگ انها بنویسید

گروه اول سنگ اذرین که سفید هستند – گروه دوم سنگ به رنگ حاکستری روشن کرم و دیگر رنگ روشن – گروه سوم

سنگ رنگ خاکستری تیره سبز قهوه ای و قرمز دارند – گروه چهارم سنگهای رنگ تیره مانند سبز تیره و یا سیاه

• سنگهای اذراواری چگونه به وجود می ایند

در اتشفشان خروج مواد مذاب به صورت گدازه است گدازهه امواد رقیق هستند که مانند نهرها از دهانه اتفشان سرریز میشوند گدازه اغلب به کندی حرکت میکنند به سرعت سرد میشوند اغلب در اثر سرد شدن ترک ستونی ایجاد میکنند که به انها درزه های منشوری گویند قاعده این منشورها شش ضلعی میباشد براثر افزایش فشارگاز در بخش زیرین اتشفشان ممکن است فشاری کم و بیش شدید رخ دهد مواد اذرین خارج شده به صورت قطعات بزرگ تاریز میباشد که پس از پرتاب در محیط و خشکی یا دریا فرو میریزند سنگهای حاصل از این گونه مواد را سنگ اذراواری یا پیروکلاستیک مینامند .

 

• مواد سازنده سنگهای اذر اواری را نام ببرید

قطعه سنگ – بمب- پومیس – اسکوری – لاپیلی – خاکستر

• برش اتشفشانی و آگلومرا را شرح دهید

برش اتشفشانی از تجمع مواد و قطعه های اتشفشانی گوشه دار به وجود می اورند برش اتش فشانی در محدوده مخروط اتشفشان ها دیده میشود

• توف، توفیت و ایگنیمبریت را شرح دهید

سنگ حاصل از خاکستر اتشفشانی است توف ممکن است منظره ماسه سنگی یا لای سنگی داشته باشد و بسیار رنگ متنوع باشد . خاکستر اتشفشانی چنانچه در محیط دریایی رسوب کند با رسوب دریایی مخلوط میشود در این صورت سنگ حاصل را توفیت گویند . ایگنیمبریت نوعی توف سیلیسی است که ذرات ان به صورت متراکم بهم چسبیده است تصور براینست که حاکستر اتشفشانی در هنگام فوران ماگمای اسیدی به صورت ابرهای اتشین و سوزان از دهانه اتشفشان خارج شوند که مولد این سنگها باشند .

 

 نحوه تشکیل سنگهای رسوبی را بنویسید و انواع انهارا نام ببرید

از نظر سطحی ۷۵ درصد سنگها رسوبی هستند در اثر هوازدگی فیزیکی و شیمیایی سنگها تخریب میشوند ودر اثرتخریب سنگ مواد اولیه خاکها و سنگهای رسوبی فراهم میگردند مواد بدست امده براثر هوازدگی تخت عنوان رسوب تخریبی نامیده میشوند . رسوب ها ممکن است براثر واکنش های شیمیایی و بیوشیمیایی ایجاد شوند سنگهایی که براثر دیاژنز رسوب ها براثر واکنش شیمیایی به وجو ایند سنگ رسوبی شیمیایی نامیده میشود. سنگهای رسوبی بیوشیمیایی محصول رسوب ها و سنگ شدن موادی هستند که یرا ثر فعالیت موجودات زنده حاصل میگردند .مانند ریف مرجانی  که اجتماع اسکلت اهکی مرجان ها تشکیل میشوند

• ساخت های رسوبی را نام ببرید

لایه بندی- دیگرساخت اولیه رسوبی

• در لایه بندی طرز تخصیص یک لایه را بنویسید

مواد بدست امده از تخریب سنگها و یا واکنش های شیمیایی در محیط های رسوبی اغلب در محیط ابی رسوب میکنند تغییر در شرایط محیط رسوب گذاری نظیر وقفه در ته نشست مواد رنگ اندازه ذرات وجنس سبب میشود تا لایه ای رسوبی تشکیل شود این ساخت رسوبی با عنوان لایه بندی یا چینه بندی شناخته میشود این لایه ها براثر گذشت زمان تحت تاثیر دیاژنز سنگهای رسوبی را میشازند .

• چینه بندی مورب ریپل مارک و دانه بندی تدریجی را شرح دهیپ

چینه بندی یا لایه بندی چلیپایی : یک نوع چینه بندی داخلی در یک لایه رسوبی است و  طرز قرارگیری لایه ها به گونه ای است که معمولا در قسمت زیرین با کف لایه مماس است اما در قسمت بالا با شیب تند توسط لایه فوقانی قطع میگردد .(رسوب رودخانه ای یا دلتایی و نیز در رسوب بادی (تلماسه)ضخامت از چندمیلیمتر تا دها متر )

ریپل مارک : در سطح رسوب های منفصل که ذره های ان در حد ماسه وسیلت است . در خشکی یا در مناطق کم عمق دریا در اثر جریان اب و یاباد تحت تاثیر عمل یکنواخت رفت و  برگشت ، شکل های موج مانند ایجاد میشود این شکل موج مانند که نوک تیز انها به سمت بالا است ریپل مارک گویند (متقارن یا نامتقارن

دانه بندی تدریجی : این ساخت رسوبی در سنگ رسوبی تخریبی دیده میشود در این نوع ساخت ذره های درشت تر در قسمت پایین قرار دارد و به سمت بالا اندازه ذره ها به تدریج کوچکتر میشود که در این صورت به سمت بالا ریز شونده (معمولی) گفته میشود و عکس ان اندازه ذره ها به بخش بالا درشتر میگردد ، در این حالت به سمت بالا درشت شونده (معکوس) گویند . (یم سانتیمتر تا چندین متر)

• انواع دانه های رسوبی بر حسب اندازه توضیح بدهید

دانه ها ممکن است اط قطر چند میکرون تا چندین سانتیمتر باشند در طبقه بندی دانه ها بزرگترین قطر در نظر گرفته میشود برای اندازه گیری قطر دانه ها قطر درشت به طورمستقیم با کولیس اندازه گرفت قطر دانه بندی در حد ماسه به روش غربال کردن یا اندازه گیری در مقاطع نازک میکروسکپی میسر است . اندازه ذرات در حد سیلت و رس به وسیله پیپت و هیدرومتر اندازه گیری میشود . در روش پیپت از روس یرعت سقوط ذرات ودر روش هیدرومتری با تغیرات چگالی اب اندازه ذرات محاسبه میشود .

• انواع سنگهای رسوبی تخریبی را نام ببرید

کنگلومرا و برش – ماسه سنگ – لای سنگ ها رس سنگ ها – سایر سنگهای رسوبی تخریبی

• انواع سنگهای رسوبی غیر تخریبی را نام ببرید

سنگهای اهکی – دولومیت – سنگ های تبخیری – چرت – سنگ سوختنی

• سنگهای اهکی را شرح دهید

سنگ های اهکی خالص سفید رنگ هستند اما به علت وجود ناخالصی هایی مانند زغال اکسیدهای اهن ممکن است به رنگ زرد قرمز حاکستری و تیره رنگ دیده شوند سنگواره ها در سنگهای اهکی به خوبی حفظ میشوند ازاین رو سنگ های اهکی دارای فسیل میباشند

• سنگ گچ چیست و چه کاربردی دارد

سنگ گچ یا ژیپس سولفات کلسیم ابدار یه فورمول caso42h2o  با سختی ۲ و رنگ سفید به صورت خالص است این سنگ اغلب توده ای و گاهی به صورت بلورهای رشته ابریشمی ویا صفحه ای دیده میشوند

• زغال سنگ چگونه به وجود می اید و انواع ان را نام ببرید

زغال سنگها سنگهای رسوبی منشا الی هستند که بخش عمده انها کربن تشکیل میدهد تشکیل زغال سنگ چند مرحله میباشد اول مواد گیاهی در نتیجه تحوله ای بیوشیمیایی به کمک باکتری های بی هوازی تجزیه میشوند در مرحله بعد مواد تجزیه و فاسد میشوند و توسط رسوب پوشیده میشوند و تحت عوامل فیزیکی و سیمیایی دگرسان میشوند دیاژنز تحمل میکند و زغال سنگ به وجود می اید زغالسنگ اولیه تورب و در مرحله بعد لیگنیت یا زغال سنگ قهوه ای سپس زغال سنگ بیوتومینه و بلاخره انتراسیت بدست می اید.

 

• سنگهای دگرگونی را تعریف کنید

سنگهایی هستند که از قرار گرفتن سنگهای رسوبی ، اذرین و یا سنگهای دگرگونی قدیمتر در شرایط ترمودینامیکی خاص وبا حفظ حالت جامد به وجود می ایند .

• عامل های موثر در دگرگونی را نام ببرید

فشار ، دما ، سیال ها و ترکیب شیمیایی اولیه عامل هایی هستند که سبب میشوند سنگ ها در محیط فیزیکی و شیمیایی جدید قرار دارد

• عامل هایی که سبب تغییر دمای سنگهای موجود در پوسته زمین میشوند را نام ببرید

گرمایی که از استنوسفر به قاعده پوسته راه میابد حرکت همرفتی در گوشته سبب تغییر منحنی های هم دما می گردد – گرمایی که از متلاشی شدن عنصره ای رادیواکتیویته در داخل پوسته به دست می اید  – گرمایی که براثر تزریق توده های ماگمایی در پوسته تولید میشود – گرمایی که در اثر کوهزایی به وجود می اید – کشیدگی پوسته ف فشردگی رسوب ها و جذب گرما به وسیله رسوب ها نیز در جریان گرمایی و تغییر دما موثر میباشند

• گرادیان زمین گرمایی را شرح دهید

با زیاد شدن عمق ، دما افزایش می یابد افزایش دما نسبت به عمق را گرادیان زمین گرمایی می گویند و با جریان حرارتی درون پوسته در ارتباط است به ازای هر ۳۰ متر عمق ، دمای پوسته یک درجه سانتیگراد افزایش میبابد . در منطقه اتفشانی افزایش دما ممکن است به ازای هر ۳ متر یک درجه افزایش یابد.

• فشار را تعریف کنید . فشار موثر در دگرگونی را نام ببرید

فشار مقدار نیرویی است بر واحد سطح وارد میشود در سی….

ستم cgs اتمسفر ودر سیستم  siپاسکال ولی در زمین شناسی واحد ان بار یا کیلوبار بیان میشود .فشار لیتوستاتیک و فشار کوهزایی فشار فاز سیال و فشار براثر نفوذ ماگما

• سیال در سنگها چگونه به وجود می اید؟

سیال مایع ها و گازهای مانند اب یا گاز کربنیک هستند اب درسنگهای رسوبی به صورت اب فسیل در سنگ اذرین به صورت ادخال ودر سنگ دگرگونی محصول واکنش دگرگونی

• دگرگونی مجاورتی چگونه و در کجا رخ میدهد ضخامت هاله به چه عواملی بستگی دارد

این نوع دگرگونی در مجاورت توده های اذرین ودر سنگهای میزبان در اثر افزایش دما رخ میدهد . توده اذرین نفوذی در داخل سنگهای میزبان تولید هاله دگرگونی میکنند ضخامت این هاله به حجم توده ماگما محل جایگزینی نوع سنگهای دربرگیرنده و گازهای همراه توده اذرین بستگی دارد.

• دگرگونی ناحیه ای در کجا رخ میدهد و چه عواملی در ان نقش اساسی دارد

در رشته کوها و جایی که صفحه های لیتوسفری بهم برخورد میکنند رخ میدهد .در این نوع فشار ودما نقش عمده دارد این سنگها به طورمعمول با دگرشکلی و چین خوردگی همراه است .

• دگرگونی تدفینی چگونه و در کجا رخ میدهد

درواقع یک دگرگونی ناحیه ای است که در یک حوضه در حال فرونشینی که ضخامت زیادی از رسوب های اواری روی هم انباشته میشود به وجود می اید

• دگرگونی دینامیکی چگونه و در کجا رخ میدهد

دگرگونی دینامیکی با شکسته شدن و خردشدن مکانیکی سنگ ها همراه است .در امتداد گسل ها و یا ناحیه های گسلی ودر نزدیک سطح زمین سنگ ها ترد وشکننده هستند و به راحتی شکسته و خرد میگرد د و به صورت برش (قطعات درشت زاویه دار) میلونیت (ذرات ریز) یا گوژ (ذرات بسیار ریز پودر مانند )

• دگرگونی هیدروترال چگونه به وجود می اید

در امتداد درزه و شکاف موجود در سنگ ها ، فرایند شیمیایی و تبادل یونی صورت می گیرد در نتیجه تغییر ترکیب شیمییایی در سنگ اولیه صورت می گیرد ودر ارتباط با کاگماتیسم است .

• دگرگونی ضربه ای چگونه و در کجا رخ میدهد

برخورد سنگ های اسمانی با سطح زمین رخ میدهد . امواج حاصل از برخورد سنگ های اسمانی ، بابت تولید فشار فوق العاده زیاد در مدت زمان بسیار کوتاه در سنگها میشود . عکس العمل این موج ها روی شبکه تبلوری کانی ها موجب بالارفتن دما شده کانی ذوب و تبخیر میشود عمل ان فشار و دما

• فابریک و فولیاسیون را شرح دهید

فابریک درسنگ دگرگونی کاربرد دارد شامل بافت وساخت و جهت یافتگی سنگ می باشد ساخت وبافت در سنگ می باشد و فولیاسیون عبارتست از فابریک لایه به لایه سنگ است که گاهی شامل قرار گرفتن موازی کانی های سازنده سنگ و گاهی موازی قرار گرفتن لایه های سنگ میباشند.

 

• اسلیت چه نوع سنگی است

اسلیت ها دانه ریز میباشند و در اثر ضربه به صورت ورقه های نازک از هم جدا میشوند این سنگ ها تیره رنگ هستند ورنگ انها تابع کانی های همراه انها میباشد و ممکن است قرمز به خاطر هماتیت سبز کلریت و خاکستری تا سیاه به علت وجود گرافیت دیده شوند سنگ مادر اسلیت ها اغلب شیل و گل سنگ می باشد

• فیلیت چه نوع سنگی است

این سنگها مثل اسلیت ها فاقد بلور مشخص میباشند اما به علت درشت تر شدن دانه های ان نسبت به اسلیت ها در سطح فولیاسیون جلای براق دارند برگ وارگی در انها مشخص و از نظر دانه بندی بین اسلیت و شیل قرار میگیرد .کانی تشکیل دهنده اغلب میکای سفید و کوارتز میباشد .

• شیست چه نوع سنگی است

کانی روشن وتیره درانها به صورت لایه ای در حد ضعیف تا خوب دیده میشود در شیست ها اثر ساختار رسوبی یا اذرین از بین رفته است در انها کانی با چشم غیر مسلح قابل تشخیص است . در درجه دگرگونی ضعیفتر میکاها فراوان ترند ولی در اثر افزایش دما و فشار مقدارانها کمتر میگردد.

• گنیس چه نوع سنگی است

شامل کانی ها کوارتز میکا هورانبلند و فلدسپات و غیره می باشند اندازه بلورانها متوسط تا درشت است . دارای برگوارگی ضعیف هستند و ممکن است فاقد برگوارگی باشند و بیشترین گسترش گنیس ها در دگرگونی ناحیه ای است . سنگ مادر گنیس ها ممکن است رسوبی یا اذرین باشد .

• هورنفلس چه نوع سنگی است

سنگ سختی است متراکم و نسبت دانه ریز است که از دگرگونی همبری سنگ های رسوبی مانند گل سنگ ، شیل های اهکی و گرایوک ها در دمای نسبتا زیاد و فشار کم به وجود می اید از این رو کانی ان متنوع هستند و با چشم غیر غیر مسلح قابل رویت نمی باشد.

• گرانولیت چه نوع سنگی است

گرانولیت سنگیست ریز دانه متبلور با بلوره ای هم اندازه و به طور معمول فاقد برگوارگی می باشد این سنگها رنگ گلی مایل به سبز دارند گرانولیت ها در درجه دگرگونی شدید در دما و فشار بالا و محیط بی اب تشکیل میشود

• کوارتزیت چه نوع سنگی است

به نام متاکوارتزیت سنگ سخت یا متراکم و سطح شکست تیز و برنده است این سنگ ها نتیجه دگرگونی سنگهای رسوبی مانند سنگهای کوارتزی و ارکوزها می باشد و سنگ مادر انها رسوبی است و نتیجه دگرگونی ناحیه ای یا مجاورتی میباشد و کانی تشکیل دهنده ان کوارتز است

 

• سنگهای دگرگونی کربناته و اسکارن را شرح دهید

سنگهای اهکی و شنگهای دولومیتی و سنگهای اهکی – دولومیتی که به صورت خالص یا ناحالص هستند ممکن است تخت تاثیر دگرگونی اعم از مجاورتی یا ناحیه ای قرار بگیرد در اثردگرگون شدن این سنگها ممکن است مرمر خالص یا حاوی کانی های دگرگونی به وجود اید .- اسکارن نوعی سنگ دگرگونی که سنگ اولیه ان سنگهای کربنات دار ناخالص می باشد ور در اثر گازه ای توده اذرین دگرسانی در ان رخ دهد . در این سنگها گاهی بلور های کانی ها دگرگونی فوق العاده درشت میشوند و اغلب دارای مواد معدنی یا کانی های مانند مگنتیت یلند گالن مولییدنیت و گاهی طلا یا بیسموت باشند .

• امفیبولیت و پیرو کسنیت را شرح دهید

امفیبولیت در دگرگونی ناحیه ای درجه متوسط تا شدید از دگرگونی سنگهای مانند سنگ اذرین نیمه بازیک تا بازیک اهک ها و دولومیت ها ناخالص و مارن به وجود می اید .- پیروکسنیت در دگرگونی شدید به همرا ه امفیبولیت پیروکسنیت ممکن است تشکیل شود رنگ انها بستگی ه پیروکسن داردو اغلب به رنگهای ابی و سیاه مایل به سبز و سفید دیده میشود

• سرپانتینیت را شرح دهید

سنگیست تقریبا از سرپانتین تشکیل شده است سرپانتین از تجزیه کانی های فرومنیزین سنگهای اذرین بازیک و فوق بازیک نشکیل شده است

• زلزله ها در چه مناطقی از زمین رخ میدهد ؟

براساس برسی صورت گرفته در چگونگی توزیع محل وقوع زلزله ها بیانگراینست که اکثرزلزله هادر روی کمربند اصلی زلزله متمرکز شده اند که این کمربند ها در ارتباط مرز صفحه های میباشد اکثرزلزله هادر مرز صفحات همگرا که محل فرورانش با برخورد صفحه ها با یکدیگرهستند به وقوع میپیوندند – در مرز صفحات واگرا و همچنین زلزله های میان صفحه ای

• موج های پیکری را شرح دهید

این موج ها خود شامل دوموج pو s میباشند این موج ها در قسمت های درونی کره زمین حرکت میکنند و موج های p از نوع تراکمی هستند هنگامی که موج p  از یک جسم غبئر کند جسم فشرده و و سپس منبسط میشود موج p از درون زمین عبور میکند و مانند موج صوتی از هوا برمیگردد و دارای سرعت بیشتری نسبت دیگرموج ها هستند و به ان موج طولی یا اولیه میگویند و راستای حرکت موج راستای جهت انتشار انهاست .موج s  یا موج عرضی یا ثانویه و برشی گروه دیگری از موج پیکری میباشد که درون زمین حرکت میکند نحوه حرکت این موج ها به گونه ای است که جهت انتشار موج عمود بر جهت ارتعاش انهاست و فقط از محیط جامد رد میشوند و قادر به عبوراز محیط هوا یا مایع نیستند

• موج های سطحی را شرح دهید

موج سطحی لرزه ای موج هایی هستند که در سطح زمین حرکت میکنند و انتشار میابند و این موج ها خود به دودسته موج رایلی و لاو تقسیم میشوند و موج رایلی از تداخل موج طولی و عرضی در سطح به وجود می اید و نتیجه دارای حرکت بیضوی پسگرا در سطح عمود بر امتداد انتشار موج میباشد . و سرعت موج از موج پیکری کمتراست – موج دیگر لاو که از تداخل موج برشی افقی ایجاد میشود و نحوه انتشار ان به صورت افقی در سطح زمین است و این نوع موج سرعتش از رایلی بیشتر میباشد.

• محل وقوع زلزله با کدام امواج زمین و چگونه مشخص میشود

محل وقوع زلزله را میتوان با استفاده از موج لرزه ای پیکری مشخص کرد هردونوع موج پیکری سبب حرکت زمین میشود این گونه حرکت ها به وسیله لرزه نگاشت ثبت نمود . باتوجه به سرعت موج p اول ثبت میشود و بعد موج s و تفاوت زمانی مربوط به دریافت موج p و  s تابعی از فاصله تا ایستگاه میباشد . اگرایستگاه های متعددی موج راثبت نمایند میتوان منحنی زمان مسافت را موج هارا رسم نمود تفاوت زمانی بین رسیدن این دو موج به استگاه مشخص میشود و فاصله ایستگاه تا مرکز زلزله را تعیین میشود . پس از مشخص نمودن فواصل استگاه تا مرکز زلزله دوایری با شعاع برابر با قواصل تخمین زده شده از منحنی زمان مسافت رسم میگردد . محل تقاطع دوایر رسم شده محل دقیق مرکز سطحی زلزله را نشان میدهد .

• بزرگی زلزله و مقیاس اندازه گیری ان را شرح دهید

تمام موج های لرزه ای نشان دهنده ازاد شدن انرژی و انتشار ان هستند این موج ها سبب لرزش زمین میشود که از ان به عنوان زلزله نام برده میشود بیشتر خسارات وارد شده در نتیجه عملکرد موج سطحی میباشد . میزان لرزش زمین یا به عبارتی حرکت قایم زمین به پارامتری به نام بزرگی زلزله بستگی دارد . بزرگی زلزله را با براساس مقیاس ریشتر بیان میکنند . مقیاس ریشتر یک مقیاس کمی برای بیان میزان انرژی ازاد شده به وسیله زلزله است و براساس اطلاعات دستگاهی محاسبه میشود . بزرگی زلزله به صورت لگاریتم حداکثر دامنه به صورت لگاریتم خداکثر دامنه نوسان ثبت شده زلزله برحسب میکرون به روی لرزه نگاشت استانداردی که در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از مرکز ان زلزله قرار گرفته است .

• شدت زلزله و مقیاس اندازه گیری را شرح دهید

روش دیگری برای بیان قدرت و اندازه زلزله شدت زلزله است . شدت اندازه گیری تاثیر زلزله بر روی انسان و ویژه گی های سطحی زمین است .یکی از معروف ترین مقیاس اصلاح شده مرکالی است . در این مقیاس زلزله از نوع شدت به ۱۲ گروه تقسیم شده است .

• بزرگای گشتاوری زلزله را شرح دهید

بزرگی زلزله را با براساس مقیاس ریشتر بیان میکنند . مقیاس ریشتر یک مقیاس کمی برای بیان میزان انرژی ازاد شده به وسیله زلزله است و براساس اطلاعات دستگاهی محاسبه میشود

• خطرهای ناشی از زلزله را نام ببرید

حرکت زمین – اتش سوزی در اثر زلزله – گسیختگی های زمین در اثر زلزله – سونامی در اثر زلزله –

 

• مسیرجریان رودخانه چگونه است و شکل کانال رودخانه تابع چیست

در دشت ها مسیرجریان به صورت مارپیچی میباشد در این نوع کانال ها نسبت عرض رودخانه به عمق ان در مقایسه با رودخانه های شاخه به شاخه کمتراست مسیر زودخانه های مئاندری به میزان اب و پوشش گیاهی اطراف مسیر بستگی دارد مسیر یک رودخانه مئاندری در دشت های سیلابی به علت فرسایش مواد از دیواره مقعر و رسوب گذاری در دیواره ها محدب است جابجا میشود گاهی براثر تغییر مسیر و بسته شدن بخشی از مسیر رسوب گذاری دریاچه مئاندری در حاشیه مسیر رودخانه به وجود می اید – شکل کانال رودخانه تالع سرعت جریان ، دبی ، بارسوبی ، اندازه وجنس رسوب ، عرض و عمق کانال صافی یا زبری کف و شیب رودخانه میباشد .عامل هایی مانند اب وهوا نوع ستگ بستر پوشش گیاهی و طرح های عمرانی مانند احداث سد نیز در شکل کانال رودخانه تاثیر دارد.

• سرعت جریان اب رودخانه به چه بستگی دارد دبی جریان را تعریف نمایید

سرعت جریان اب به یعنی فاصله ای که هر ذره اب در واحد  زمان طی میکند به بستر رودخانه شکل مسیر و کف رودخانه بستگی دارد .- دبی جریان یا حجم جریان اب ، مقدار ابی که در واحد زمان از سطح مقطع مشخص عبور میکند  دبی جریان بدست می اید .

• تشکیل سفره های اب زیرزمینی تابع چیست و برداشت اب این سفره ها به چه روش هایی صورت میگیرد

اب های زیرزمینی نیز از ریزش های جوی و جریانات سطحی سرچشمه میگیرد اب از منافز و فضاهای خالی عبورکرده و در صورتی که به لایه غیرقابل نفوذ به برخورد کند تشکیل سفره های ابدار را میدهد . در سفره ابدار که منطقه اشباع شده از اب است فضاهای خالی زمین از اب پرمیشود اما تمام ان قابل برداشت نیست – استفاده از چاه قنات چشمه ها و چاهها

• نفوذ پذیری را تعریف کنید و نفوذپذیری به چه عواملی بستگی دارد

نفوذپذیری یا ضریب تراوایی ، توانایی و قابلیت عبور اب را در یک سازند زمین شناسی بیان میکند و مقدار ان به اندازه ، مقدار فضاهای خالی و چگونگی ارتباط انها با یکدیگر بستگی دارد .

• شبکه ها جریان و خط های جریان را تعریف کنید

این شبکه ها از خط های جریان و خط های هم پتانسیل تشکیل شده است . این خطها یکدیگر را با زاویه ۹۰ درجه قطع میکند . خط های جریان در جهت جریان اب و خط های هم پتانسیل عمود بر انهاست و معرف ان است که در امتداد این خط ها کلیه نقطه ها دارای انرژی پتانسیل مساوی میباشد و فضای بین دوخط جریان را کانال جریان مینامند .

• منابع الوده کننده اب را را بنویسید

الایندهه ای موضعی  که  از منابع بخشی که قابل شناسایی است و الاینده های غیر موضعی حاوی کود مزارع ، تخلیه وزهکشی ابها ی اسیدی معادن که به صورت پراکنده اند .

• انواع الودگی اب را نام ببرید

الودگی بیولوژیکی – الودگی شیمیایی – باطله های خطرزا

• انواع مواد زاید جامد رانام ببرید

مواد زاید جامد شهری – مواد زائد جامد صنعتی – مواد زائد جامد کشاورزی – گل و لای فاضلاب – فراورده ای سوختنی – مواد زائد حاصل از معدنکاری

• انتخاب علایم به چه عواملی بستگی دارد

انتخاب علایم به سه عامل شکل – عارضه – رنگ – اندازه بستگی دارد

• عارضه های طبیعی در نقشه های توپوگرافی را نام ببرید

خط الراس – تپه – پشته – خط القعر – دره – گودال – خط تغییر شیب – پرتگاه

• فاصله بین نقاط و ارتفاع نقاط از روی نقشه های توپوگرافی چگونه به دست می اید

برای اندازه گیری کافی است که با خط کش فاصله دونقطه مورد نظر روی نقشه اندازه گرفته شود با توجه به مقیاس فاصله افقی روی ان دونقطه محاسبه می گردد . فاصله روی نقشه در ضریب مقیاس میشه و فاصله روی زمین بدست می اید

• شیب توپوگرافی از روی نقشه توپوگرافی چگونه به دست می اید

شیب توپوگرافی زاویه ای است که سطح توپوگرافی با با سطح افق در جهت قائم می سازد . با روش ترسیمی یا محاسبه بدست می اید – خطی افقی به اندازه فاصله بین دونقطه رسم میشود . از انتهای پاره خط عمودی به اندازه تفاوت ارتفاع دو نقطه با مقیاس نقشه ترسیم می گردد در مثلث قائم الزاویه به دست امده با اندازه گیری زاویه به وسیله نقاله مقدار شیب بدست می اید . برای بدست اوردن از روش محاسبه باید تفاوت ارتفاع دونقطه را تعیین کرد و فاصله افقی دونقطه را  اندازه گرفت . مقدار تانژانت زاویه شیب و بعد خود زاویه بدست می اید .

• نمودارهای سه بعدی چگونه رسم میشوند

نمودار سه بعدی باپرسپکتیو با یک نقطه مرکزی ، پرسپکتیو با دونقطه مرکزی یا به صورت ایزومتریک رسم میشوند – در حالت پرسپکتیو قسمت جلو نمودار بزرگتر از عقبی ان میباشد اما در حالت ایزومتریک فاصله ها و ابعاد برابر با مقدار اندازه گیری در روی نقشه است .

• چگونگی شناسایی لایه های ا فقی و قائم روی نقشه را بنویسید

لایه های افقی چون فاقد شیب هستند واژه امتداد دران معنا ندارند در روی نقشه زمین شناسی ، مرز بین لایه های افقی ، موازی با خطوط منحنی میزان است . ضحامت هرلایه از تفاضل ارتفاع سطح زیرین و فوقانی ان بدست می اید . در نقشه لایه هایی که در افق های بالاتر قرار دارند جوانتر هستند .- لایه های قائم شیب ۹۰ درجه دارند . رخنمون این لایه ها در روی نقشه با خط های منحنی میزان ارتباطی ندارد و مرز بالایی و پایین لایه قائم به صورت خط مستقیم دیده میشود . برای اندازه گیری ضخامت لایه های قائم ، کوتاهترین فاصله بین سطح فوقانی و تحتانی اندازه گیری میشود و با توجه به مقیاس نقشه ، مقداران تعیین میشود . دایک ها نیز به طور معمول شیب قائم دارند .

• روش های شناسایی لایه های مایل در روی نقشه را بنویسید

لایه های مایل نسبت به سطح افق زاویه دارند . رخنمون این لایه روی نقشه تابع مقدار شیب و وضعیت توپوگرافی هستند . برای تعیین امتداد یک لایه باید فصل مشترک سطح یک لایه با یک منحنی میزان را مشخص کرد . خطی که ازاتصال  فصل مشترک دونقطه هم ارتفاع بگذرد امتداد لایه میباشد . برای محاسبه مقدار شیب لایه ، فاصله بین دوامتداد متوالی اندازه گیری میشود با داشتن ارتفاع بین دو امتداد از تانژانت زاویه حساب میشود .

• تعیین ضخامت لایه هارا از روی نقشه بنویسید

ضخامت لایه کوتاهترین فاصله بین دو سطح زیرین و بالایی ان باشد این ضخامت  را ضخامت حقیقی مینامند اگر اندازه گیری لایه غیر از جهت عمود برسطح طبقه باشد ضخامت ظاهری گویند اگر ضخامت ظاهری با اندازه گیری فاصله بین سطوح زیرین و بالایی در روی نقشه صورت گیرد ان را ضخامت افقی و در صورتی که ضخامت ظاهری در راستای قائم صورت گیرد به ان ضخامت قائم می گویند که تابع شیب لایه میباشد . در لایه های افقی ضخامت قائم برابر ضخامت حقیقی است . در لایه های مایل با توجه به مقدار شیب ضخامت قائم از فرمول T=VT.COSa بدست میاید . ضخامت حقیقی یک طبقه را میتوان با استفاده از ضخامت ظاهری شیب توپوگرافی و شیب لایه بدست اورد

 

• نام محدوده های زمانی از آغاز تا پیدایش زمین تا کنون را بنویسید

اغاز تشکیل زمین – پرارکئن – ارکئن -پروتروزوئیک – پالئوزوئیک – مزوزوئیک – سنوزوئیک

• سنگواره چیست ؟ شرایط تشکیل سنگواره ها بنویسید

سنگ واره ها اثرها و باقیمانده های موجود هایی هستند که در دوران های گذشته زمین زندگی می کردند علم مطالعه سنگواره ها دیرینه شناسی مینامند – یک : به طورمعمول موجود باید دارای اعضای سخت مانند استخوان دندان صدف کیتین و در گیاهان دارای بافت چوبی باشد  – دو: جسد موجود باید دوراز هوا و باکتری های هوازی قرار بگیرد حفاظت جسد موجودها در محیط های مختلف گوناگون میباشد مثلا در محیط دریایی شرایط برای فسیل شدن مناسبتر از محیط خشکی میباشد موجود خشکی کمتراز جانوران دریایی تبدیل به سنگواره میشود .

• در پرکامبرین کره زمین چه وضعیتی داشته است

در محدوده زمانی ۴٫۶ تا ۴٫۲ میلیارد سال قبل هیچ اثر سنگی حفظ نشده است و بنابراین هیچ گزارشی در باره این تاریخچه وجود ندارد تصور براینست که کل زمین به صورت گداخته بوده و به تدریج سرد شده . سپس پوسته اذرین تیره رنگی در سطح ان تشکیل شده است . جو ان شامل بخاراب دی اکسید کربن و به احتمال زیاد عاری از اکسیژن بوده اتشفشان ها تا حدودی به طور مداوم در حال فوران بودند از طرف دیگر شهاب سنگها و ستارگان دنباله دار و تشعشات کیهانی به طور گستردهای بر سطح ان تاثیر گذاشته . با سرد  شدن پوسته و جو اطراف ان بخاراب موجود در جو شروع به تقطیر شدن میکند و به صورت باران سطح زمین باریده و اب در سطح زمین ذخیره شده است . بمباران شهاب سنگها و ستاره های دنباله دار کاهش یافته اتمسفر شکل گرفته اما هنوز فاقد اکسیژن بوده است . از ۴٫۲ میلیارد سال قبل قاره ها اولیه شروع به شکل گرفتن کرده اند در این زمان پوسته دارای ضخامت کم و شامل سنگهای اذرین بازیک و اولترابازیک بوده است پوسته ممکن است در بعضی مناطق شکسته شده و کافت به وجود امده است و در مناطق دیگر فرورانش حاصل شده باشد

• فاز کوهزایی که در پرکامبرین در ایران ثبت شده است را نام ببرید

اولین فاز کوهزایی چاپدونین نامیده شده .این فاز تقریبا ۱٫۵ میلیارد سال قبل رخ داده معادل فاز کارلین در سپربالتیک میباشد – دومین فاز کوه زایی در ایران تاشکین نام دارد این فاز سبب شده که رسوب تخریبی و دانه درشت و کم عمق متعلق به پرکامبرین پیش ناگهان به رخساره عمیقتر تبدیل شود – سومین فاز کوهزایی بایکالین یا کاتانگایی است این فاز در منطقه ایران مرکزی به نام مرادین نامیده میشود براثراین فاز پوسته قاره ای گرانیتی دگرگون شده و چین خوردگی و شکستگی فراوان دران به وقوع پیوسته است .

• دوره های دوران اول را از قدیم به جدید نام ببرید

کامبرین ۶۰ میلیون سال – اردویسین ۷۲ میلیون – سیلورین ۲۸ میلیون – دونین ۵۵ میلیون – کربنیفر ۶۵ میلیون – پرمین ۴۰ میلیون سال

• قاره های اصلی که در اغاز دوران اول وجوداشته است را نام ببرید

بالتیک – لورنتیا – لوراسیا – گندوانا – پانگه ها      در کتاب شش عدد قاره نام برده ولی اسامی ۵ تا است

• محدوده زمانی مزوزوییک را بنویسید و دوره های ان را از قدیم تا به جدید نام ببرید

تریاس ۴۵ میلیون سال – ژوراسیک ۷۰ میلیون سال – کرتاسه ۷۰ میلیون سال

• فازهای کوهزایی دوران دوم که سبب چین خوردگی های در کمربند الپ و هیمالیا شد را نام ببرید

کوهزایی سیمرین خدود ۲۰۰ میلیون سال قبل

• زمان ترشیری را بنویسید و دوره ها و زیر دوره ها ی انرا نام ببرید

۶۵ تا ۵۳ میلیون سال پیش در دوران سنوزوئیک که به نئوژن و پالئوژن تقسیم و نئوژن به دودوره پلیوسن و میوسن تقسیم میشود – خود پالئوژن به الیگوسن و ائوسن و پالئوسن تقسیم میشود

• رخدادهای ایران در دوره ترشیری را بنویسید

پدیده کوه زایی و چین خوردگی در طول کرتاسه و اوایل پالئوسن سبب شد که بخش عمده ای از ایران از اب خارج شود وجود رسوب های دوران سوم به طور شیب دار روی رسوب های کرتاسه یا قدیمیر بپوشاند . سنگهای رسوبی از نوع اهکی تبخیری و سنگ های رسوبی تخریبی است ذخیره ای اعظم نفت و گاز برای همین دوره است همچنین ذخیره های معدنی غیر فلزی به ویژه گچ در سری سنگهای این دوران گسترش دارد . کانسارهای فلزی سرب و روی و مس در این دوران تشکیل شده است ذخیره ای معدنی منشا ماگمایی دارند . در این زمان ماگماتیسم بسیار فعال بوده این فعالیت ماگمایی به جز زاگرس و کپه داغ درتمام منطقه ها گسترش داشته است . رشته کوهای اتشفشانی که از شمال غریب تا تا جنوب شرق ایران هستند سهند وسبلان در اذربایجان و بزمان و تفتان در جنوب شرق ایران میتوان نام برد برای این دوره اند .

• رخدادهای ایران در دوره کواترنری را بنویسید

نیمی از سطح کشور ایران به وسیله ابرفت های کواترنری پوشیده شده است این نهشته ها شامل رسوب ابرفتی رسوب بادی نهشته تبخیری شامل گچ و نمک رسوب دریای  ماسه های ساحلی رسوب ها واثرهای یخچالی می باشد . همچنین واریزه ها زمین لغزش ها و فرونشست ها و نیز دریاچه ها و اتشفشان هایی مانند دماوند نیز پدید امده که در دوران کواترنری است