بولدوزر
بولدوزر یکی از ماشین آلات راه سازی است که در پروژههای عمرانی استفاده میشود. ماشینهای سنگین مانند بولدوزر کار را آسانتر می کنند؛ اما کار کردن با آنها به این سادگیها نیست و باید از افراد با تجربه و با سابقهی کاری بالا استفاده کرد. یکی از کارهایی که بولدوزر میتواند برای پروژه انجام دهد این است که حجم زیادی از سنگ و خاک را به راحتی به جلو یا کنارهی جاده هدایت کند. به زبان خیلی ساده وظیفهی بولدوزر پخش یا جمع کردن خاک و سنگ است. از دیگر قابلیتهای این ماشین، تخریب سریع محل اجرای پروژه است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی بولدوزرهای اتوماتیک هم در بازار موجود هستند. استفاده از این نوع بولدوزرها ممکن است هزینهی بیشتری داشته باشد؛ اما سرعت پروژه را به طرز چشمگیری افزایش میدهد
بولدوزر یا هموارساز :
یکی از ماشینآلات ساختمانی و عمرانی میباشد که نحوه حرکت آن به صورت خزیدن بهوسیله چرخهای زنجیری میباشد. این ماشین دارای تیغه فولادی در جلو میباشد که توانایی جابجایی حجمهای گستردهای از خاک، شن و ماسه و نخاله و … را در حین کار دارد.
واژه بولدوزر بعضی مواقع برای نامیدن هرگونه ماشینآلات سنگین مهندسی نیز استفاد میشود.
شتر مواقع، بولدوزرها بزرگ و دارای موتورهای قدرتمند میباشند. چرخ زنجیری به آنها قابلیت مانوور بسیار عالی در زمینهای نامسطح و ناهموار میدهد. زنجیرهای پهن، وزن ماشین را در فضای گستردهای پخش میکند و مانع فرورفتن و گیرکردن ماشین در زمینهای شنی و گِلی میشود. زنجیرهای فوق پهن به زنجیرهای باتلاقی شهرت دارند. قدرت ایستایی زیاد بولدوزر به زمین و تقسیمکننده گشتاور این ماشین، سبب تبدیل نیروی موتور به قابلیت کششی میشود که اجازه میدهد بولدوزر از وزن بالای خود برای جابجایی موانع و اجسام سنگین سر راه خود استفاده کند. برای مثال کاترپیلار مدل D9 به آسانی میتواند تانکهایی با وزن ۷۰ تُن را دنبال خود بکشد.
قطعات ابتدایی بولدوزر شامل تیغه و ریپر میباشد.
ریپر یا شیارزن،
قطعهای دراز و چنگال مانند میباشد که در پشت بولدوزر نصب میشود و میتواند تک ساق (single shank) یا دارای چندین ساق (multi shank) باشد. برای شیار زدنهای سنگین از مدل تک ساق آن بیشتر استفاده میشود. ریپرها دارای قلمهایی (درانتهای آنها که با زمین برخورد میکند) از جنس فولاد تنگستندار میباشند. شیارزدن صخرهها باعث میشود که سطح زمین به سنگریزهها و قطعات کوچکتر تقسیم شده و در نهایت جابجایی آن را آسانتر میکند. شیارزدنهای کشاوری باعث تسطیح زمینهای سخت و صخرهای شده و زمین را قابل کشت میکند.
تیغه :
تیغه بولدوزر یک قطعه فولادی سنگین میباشد که در قسمت جلوی ماشین نصب میشود. هدف از نصب آن هل دادن اجسام، جابجایی موانع و نخاله میباشد و دارای ۳ مدل میباشد:
- تیغه راست (Straight Blade)، که کوتاه میباشد و دارای انحنای جانبی و بغل تیغه نمیباشد و از آن برای تسطیح استفاده میکنند.
- تیغه یونیورسال (Universal Blade)، که بلند، دارای انحنا و بغلهای بزرگ میباشد که قابلیت جابجایی بیشتر مواد را دارد.
- تیغه مرکب (S-U combination Blade)، که کوتاهتر میباشد، انحنای کمتر دارد و دارای بغلهای کوچکتر است. از این تیغه برای هلدادن سنگهای بزرگ مانند سنگهای معدنی استفاده میشود.
بولدوزرها در سایتهای کاری بزرگ و کوچک، معادن، کارگاههای راهسازی، استحکامات نظامی، کارخانجات سنگین صنعتی و پروژههای وسیع دولتی استفاده میشوند.
- نگهداری راههای موقت خاکی
- برداشتن لایه سطحی خاک و پاکسازی آن از بوتهها (دکاپاژ)
- ایجاد راههای موقتی در کوهستان و زمینهای سنگلاخی
- هل دادن اسکریپر و بهبود عملکرد آنها
کاربردها
بولدوزرها در سایتهای کاری بزرگ و کوچک، معادن، کارگاههای راهسازی، استحکامات نظامی، کارخانجات سنگین صنعتی و پروژههای وسیع دولتی استفاده میشوند.
- نگهداری راههای موقت خاکی
- برداشتن لایه سطحی خاک و پاکسازی آن از بوتهها (دکاپاژ)
- ایجاد راههای موقتی در کوهستان و زمینهای سنگلاخی
- هل دادن اسکریپر و بهبود عملکرد آنها
نقاط قوت بلدوزر
- بلدوزر معمولاً برای عملیاتهای خاکی در فواصل کوتاه قرار گرفته که به این فاصله، فاصله عملیاتی گفته میشود.
- حداقل این فاصله ۸ متر و حداکثر آن ۱۰۰ متر میباشد.
- لازم است ذکر شود انتخاب صحیح تیغه، نوع ماشین و استفاده از بولدوزهای پهلو به پهلو باعث بهبود عملکرد آن میشود.