نوشته های مشابه
نحوه آجرچینی دیوار سازه ای
آجرچینی
آجر نوعی سنگ مصنوعی است که از پختن گل ورزیده به عمل می آید. مقاومت آجر بستگی به نوع خاک مرغوب آن دارد که مخلوطی است از ۷۵ درصد خاک رس و ۲۵ درصد سیلت (لای) به علاوه مقدار آب لازم که از آن خشت تهیه می شود و با حرارت کافی به روشهای سنتی و یا ماشینی در شکل های گوناگون پخته می شود. آجر یکی از مصالح لاینفک ساختمان در آجرچینی دیوار بوده و خواهد بود.
حدود هزار سال قبل از پخت آجر به روش قالب زنی خشت، تهیه آجر به صورت بلوک های نامنظم از گل سفت خشک شده آماده می گردید که آن را به کوره های اولیه برده و با پختن بلوک از آن سرپناه می ساخته اند. در واقع می توان کشف آجر و آجرچینی دیوار را همزمان با کشف آتش و از دگرگونی زمین در اطراف اجاق های صحرایی که مورد استفاده چادر نشین ها بوده، دانست.
قدیمی ترین لوح آجری از دوران «سارگن» موسس امپراطوری «اکاد» مربوط به ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می باشد.
آجر قزاقی
در زمان نادر شاه افشار آجرهایی به شکل مربع مستطیل در اندازه حدود ۶*۲۰*۴۰ سانتی متر ساخته می شد که به نام آجر نظامی مشهور بوده است. در دوران معاصر آجر در اندازه حدود ۵*۱۰*۲۱ سانتی متر ساخته شده و این اندازه حدوداً در حد و اندازه آجرهای معمولی است که در سـایر کشورها ساخته می شود. با توجه به اینکه تشابه به شکل و نام در آجر امروزی و آجر نظامی وجود دارد آن را سالداتی میگویند.
آجر و آجرچینی دیوار
آجر : قدیمی ترین مصالح ساختمانی: با تغییر خشت به دست بشر، نوعی سنگ مصنوعی از پختن گل ورز دیده
ترکیب آجر : ۷۵% خاک رس + ۲۵ درصد سیلت (لای) به علاوه آب + نمک
۵۵ ۵۵
ماشینی ۱۰۵ دستی ۱۰۰
۲۲۰ ۲۱۰
پیچیدگی مجاز :
امتداد سطح بزرگ آجر Max 4 mm
امتداد سطح متوسط آجرMax 5 mm
ساخت سوراخ در آجر بین ۲۵% تا ۴۰%
وزن هر آجر مینیمم
v7/1 ویژه
vKg/cm2 3/1 فضایی
تا فشار آجر مینیمم
vدستی ۸۰
vماشینی متوسط ۱۲۵
vماشینی کم مقاومت ۸۵
vماشینی پر مقاومت ۱۷۵
آجرها :
در مقابل سرما و یخبندان مقاوم بوده و در آزمایش یخ زدگی دچار خرابیهای ظاهری مانند :
ورقه شدن
ترک خوردن
نشود.
مشخصه آجرهای خوب :
صدای زنگدار
تاب فشاری دستکم ۸۰
نداشتن آلوئک و یا ترک
اجزاء آجر
سه قد ۴/۳ آجر
نیمه ۲/۱ آجر / نیم لایی از ضخامت)/ قلم دانی (نیمه از عرض)
چارک ۴/۱ آجر
کلوک پاره آجر
کلاغ پر (آجر گاز خورده، پخ)
نکات آجرچینی دیوار :
زنجاب آجر به مدت ۶۰ دقیقه
ریختن آب روی آجر مفید نیست.
بندهای عمودی روی هم قرار نگیرند.
پیوند و همگی دست رعایت شود.
ضخامت بندها نباید کمتر از ۱۰ میلی متر و بیشتر از ۱۲ میلی متر باشد.
درزهای قائم (هرزه ملات) با ملات پر شود.
سطح افقی و ملات کشی باید رعایت شود.
در طول نگهداری به سه روزه آجر چینی
ملات مورد استفاده بسته به نوع دیوار باربر یا غیر باربر تعریف می شود.
ابزار شناسی در آجرچینی دیوار
نظر به این که پیشبرد آموزش و تمرین به خصوص در کارهای عملی نیاز به ابزار کار دارد. از این جهت بر آن شدیم که قبل از شروع بحث های اجرائی، شناخت از ابزار کار آجر و سایر کارها تا قبل از آغاز به بحث از ابزارشناسی که رکن اصلی در آموزش و به طور کلی اهداف مسائل فنی و حرفه ای و تکنولوژی و هنر که از وجود ابزار مخصوصاً ابزار مرغوب حاصل می شود تحقق و مطالعه ای داشته باشیم.
مراحل اجرای آجرچینی دیوار :
۱-توسط کمچه ملات در دو سر محل کار به اندازه ۲ سانتیمتر پهن می شود .
۲-دو نیمه آجر به اندازه طول یاد شده بر روی ملات گذارده شده و با مشت یا ته تیشه کوبیده می شود تا در ملات نشست کند. (تا اندازه بند افقی ۱۲ میلی متر شود).
۳-توسط شمشه و تراز دو نیمه با یکدیگر تراز می شوند .
۴-توسط ریسمانکار دو سر ریسمانکارکشی می گردد.
۵-بین دو نیمه ملات کشیده شده و ادامه رج که ۵ راسته نما است و در راستای ریسمانکار به کار می رود.
توجه ۱: در ساختن رج اول باید دقت شود اولاً سطح آجر بالا بوده و در ثانی آجرها در راستای ریسمانکار و به اندازه ۲ میلی متر فاصله با آن قرار گیرند.
توجه ۲ : در ساختن رج اول اندازه بندها کاملاً رعایت می شود تا قطعات آجر در امتداد قائم یکدیگر قرار گیرند.
دیوار یک نیمه لاریزولابند
دیوار یک نیمه برای قسمت های میانی فضاها و جدا کننده و یا دیوار حایل و بیشتر در محل سرویس های بهداشتی و غیره مورد استفاده می شود. طول دیوارهای یک نیمه نمی تواند بلند و طویل باشد. در صورت طولانی شدن بُعد دیوار یک نیمه، ایستایی، آن خالی از اشکال نخواهد بود. به طور کلی طول این دیوار کوتاه است. اندازه پیوند در دیوارهای یک نیمه به اندازه طول آجر یعنی ۱۰ سانتی متر میباشد.
آجرچینی دیوار و اجرای لاریز
چنانچه قسمتی از دیوار ساخته شود و به عللی قسمت دیگر از طول دیگر در مرحله و یا مراحل بعد ساخته شود، از رها سازی رج های فوقانی به شکل پله پله، که اصطلاحاً لاریز گفته می شود سبب دیوارسازی اصولی در دیوار یک نیمه و دیوارهای دیگر می شود .
توجه : اندازه لاریز در دیوارهای یک نیمه طول آجر و به اندازه ۱۰ سانتیمتر خواهد بود.
آجرچینی دیوار و اجرای لابند
با توجه به این که در لاریز کردن دیوا ر نیاز به طور گسترده ای در اولین رج داریم، تا با پس نشین کردن هر رج به ارتفاع دیوار از پله سازی قسمت ساخته شده ابتدایی برسیم. از این جهت پس از رج اول، رج د وم با پس نشین به اندازه در دیوار یک نیمه و با رعایت پیوند سخته شده و در رج سوم ساختن دیوار با پیش آمدگی و گذاردن یک نیمه خالی بمانند رج اول ساخته می شود. از تکرار یک رج عقب و یک رج جلو لابند به وجود می آید.
توجه ۱: نظر به این که اتصالات قسمت های بعدی با ناحیه لابند به خوبی اتصال و درگیری به مانند لاریز نمی باشد، اصولی خواهد بود که تا حد امکان از وجود لاریز برای ادامه سازی دیوار استفاده شود.
توجه ۲ : اندازه لابند در دیوار یک نیمه طول اجر می باشد.
توجه ۳ : در ساختن دیوار به شکل لابند سازی بایستی سعی شود پیش آمدگی رج های لابند کاملاً شاقولی و اصطلاحاً شمشه کش باشد. ضمناً پیوند رج های زوج هم بندهای عمودی در قائم و شاقول یکدیگر باشند.
لابند : رج چین = رگ چین= لاچین، از چیدن رج ها به شکل پنجه باز که شروع دیوارسازی به اندازه طول آجر در دیوار یک نیمه خالی باشد لابند گفته می شود.
بند افقی و عمودی در آجر کاری
اندازه بند افقی نباید از ۱۲ میلی متر زیادتر باشد چون که نیروهای فشاری را قطعات آجر تحمل می کند نه ملات. ملات فقط سبب چسبندگی دو جزء به یکدیگر می شود. اندازه بند عمودی نباید از ۱۰ میلی متر کمتر و یا زیادتر باشد. ضمناً بایستی اطراف آجر از همه طرف با ملات اصولی پوشیده شود. این اجرا سبب مقاومت اسکلت آجر کاری خو اهد بود.
توجه : نماسازی با آجر ۳ سانتی و بدون درز، روش نادرستی می باشد که در نماسازی آجرکاری کشور حاکم شده است.
هشتگیر مادگی و نری در دیوار یک آجره بلوکی بری آجرچینی دیوار
در مواردی ساختن دیوار دیگری عمود بر دیوار قبلی الزامی می باشد . ممکن است به عللی امکان ساختن دیوار متقاطع به شکل سه راهی در یک زمان وجود نداشته باشد، به همین دلیل از اصول ساختن پیوند هشتگیر مادگی و نری استفاده می شود.
به طوری که شکل نشان میدهد در اجرای پیوند هشتگیر مادگی در رج سر نما در بُعد و اندازه مشخص لازم است در طول دیوار دو آجر تمامی سه قدی شده ودر رج راسته نما با پوششی که به وجود می آید هشتگیر مادگی حاصل می شود.
اجراي هشتگيري سازي جهت اتصال دو ديوار به يكديگر
در ساختن هشتگیر نری در محل و اندازه لازم برای به وجود آمدن آن از دو سه قدی در رج سر نما استفاده شده، سپس یک آجر راسته با پیش آمدگی که شکل نشان میدهد سبب هشتگیر میشود. این عمل در رج های فرد انجام شده و رج های زوج با عبور بدون تغییر در پیوند باعث به وجود آمدن هشتگیر نری می شود.
توجه ۱: هشتگیر مادگی و نری در این حالت دارای طول آجر پیوند گود و برجسته خوهد بود.
توجه ۲ : هشتگیرهای مذکور سبب اتصال در دیوار سازی قسمت دوم میگردد.
توجه مهم : با مراجعه به ترسیم های دیوار یک آجره با دو برگشت دیوار یک نیمه و همچنین دیوار یک آجره متقاطع سه طرفه با پیوند بلوکی، قابل بررسی و ساخته می باشد.
پیوند صلیبی دیموند بلوکی در آجرچینی دیوار
در پیوند بلوکی رج اول سر نما و رج دوم راسته نما و سایر رج های زوج و فرد به همین شکل تکرار می شوند. اما در پیوند صلیبی اعداد رج هایی که دارای مضرب مشترک ۴ می باشند مثل رج ۴، رج ۸، رج ۱۲ و … پس از سه قدی آجر سر نما گذارده می شود.
پیوندهای آجری غیر اصولی برای آجرچینی دیوار
پیوند هلندی
این پیوند مخلوطی از پیوند بلوکی و پیوند یوگسلاوی با تغییرات ظاهری در نما می باشد. در این اتصالات رج اول با پیوند کله و راسته و رج دوم در نبش با به کارگیری سه قدی، سپس از اتصالات سر نما استفاده می شود.
چنان که ملاحظه می شود فقط از سه قدی نبش در درج دوم با از آجر راسته و رج اول از شروع نبش سبب بند برشی شده بقیه پوشش قطعات آجر از دو رج با اتصالات کامل می باشد.سایر رج ها نیز به همین صورت تکرار می شوند.
توجه : نما سازی پیوند هلندی نسبتاً زیبا و گیر اتصالات در آن و لابند نیز به اندازه آجر می باشد. با مراجعه به پلان دو رج اول و دوم تعداد برید گی رج ها در از نبش به درستی مشخص میشود. در ضمن ایزومتری وضع مذکور را نیز نشان میدهد.
پیوند امریکائی در آجرچینی دیوار
رج اول این پیوند در دیواره دو آجره و دو طرف دیوار سر نما می باشد. رج های دوم تا چهارم به شکل یک نیمه و راسته نما از دو طرف بوده و یک آجره وسط یک رج با دو راسته نماو رج با دو راسته نما و رج دیگر با دو سر نما با پیش آمدگی به اندازه از راستای راسته نما خواهد بود.
توجه ۱: هر چهاررج به چهار رج آجر سر نما از دو طرف سبب نگهداری ۳ رج راسته نما خواهد بود. به همین ترتیب رج های بعدی تکرار می شود.
توجه ۲: نما سازی این نوع دیوار دارای تنوعی از رج های مکرر راسته نما و هر چهار رج یک بار سر نما می باشد. پیوند راسته نما و سر نما است. ضمناً لابند و در مجموع رج ها به شکل صلیب حاصل می شود.
پیوند کله و راسته قلمدانی دار (ملقب به فرانسوی) در آجرچینی دیوار
این پیوند که به پیوند فرانسوی معروف شده است پیوند کله و راسته می باشد با این تفاوت که از به کارگیری آجر قلمدانی بعد از آجر سر نما در نبش دیوار ۵/۱ آجره با سه قدی پشت دیوار که در نبش واقع می شود (یک باد) شده، بعد از سه قدی از ناحیه سر نما و سپس راسته نما و تکرار راسته نما و سر نما تا انتهای دیوار خواهد بود. در این پیوند جای قلمدانی در نبش دوم دیوار وجود دارد که در جهت خلاف قلمدانی نبش اول دیوار می باشد.
توجه ۱: رج دوم این پیوند با جابه جا شدن دو سر پیوند در رج اول از دو نبش سبب پیوند رج دوم می شود.
توجه ۲: بریدگی این دیوار از بندهای برشی به مراتب بیشتر از پیوند کله و راسته یوگسلاوی است و اندازه آن به اندازه آجر می باشد. با مراجعه به پلان رج ها و ایزومتری موارد ذکر شده بیشتر روشن می گردد. این پیوند دارای نمایی زیباست ولی از نظر باربری غیر اصولی می باشد.
پیوند دو کله و راسته یوگسلاوی در آجرچینی دیوار
این پیوند همان پیوند کله وراسته یوگسلاوی است با این تفاوت که به جای یک رج از دو رج متوالی از این پیوند روی یکدیگر استفاده می شود. بریدگی این پیوند همان یک کلوک از پائین تا بالاست.
توجه: در دیوارهای زاویه قائمه که با این پیوند ساخته می شود برگشت این دیوار تحت زاویه ۹۰درجه با تغییر اندازه های بندهای برشی و سطح برش می باشد. معمولاً بند برشی در نبش از دو قلمدانی سه قدی و سپس سطح برش به اندازه تقریبی یک نیمه خواهد بود. پیوند در نمای این آجر کاری نیز می باشد.
يوگسلاوي
پیوند دو راسته و یک کله
اتصالات در دیوارهای ۵/۱ آجره از چنین پیوندی با شروع نبش از یک طرف راسته و از طرف دیگر قلمدانی می باشد. برای نبشی که با راسته شروع می شود و بعد کله و سپس دو راسته و تکرار کله و دو راسته تا انتهای دیوار ادامه خواهد داشت. بعد از قلمدانی که از ناحیه نبش شروع می شود دو راسته، سپس کله و تکرار دو راسته و کله دیگر تا انتهای دیوار انجام می شود.
