نوشته های مشابه

انواع مختلف رده بندي توده سنگ در تونل

دی ۲۵, ۱۴۰۲

فولاد در ساختمان سازی و خواص و کاربرد فولاد

تیر ۷, ۱۴۰۲

سنگ ساختمانی و تمام معیارهای مهم انتخاب سنگ ساختمانی

خرداد ۲۹, ۱۴۰۲

شن و ماسه

رسوبات آبرفتي جوان مهمترين منابع تامين شن و ماسه ساختماني‌اند . ذرات در حد ماسه كه از مقاومت و دوام زيادي برخوردار باشند. مصارف صنعتي و ساختماني  متنوعي دارند . به اين منظور معمولا از ذرات سيليسي استفاده مي‌شود. اين ماسه ها ممكن است به صورت ماسه طبيعي از معادن استخراج وبه مصرف برسند. عمده‌ترين مصارف ماسه سيليسي شيشه‌سازي- تصفيه آب- نماسازي بلوك‌سازي – پشم شيشه – تهيه لعاب چيني وكاني سازي – ماسه سنگ وماسه به عنوان مصالح پركننده – ماسه‌پاشي – تهيه سموم – ذوب آهن

انواع شن وماسه

ماسه بادي ، ماسه شكسته ، ماسه طبيعي ، ماسه ملاتي ، ماسه شسته

مصالح سنگي درشت دانه

بالاست ، ماكادام، سنگاپي ، سنگ روشه

مصالح دانه‌بندي

نخودي معمولي ، نخودي شسته ، بادامي معمولي ، بادامي شسته

مصالح Sub Base – Base

انوان ماسه‌سازها

سنگ شكن فكي تا ظرفيت ۶۰۰ تن

سنگ شكن ضربه‌اي (كوبيت) ۴۰۰ تن

سنگ ماسه‌ساز عمودي و چكشي

سنگ هيدروكن

تنها %۳۰ واحدهاي توليد شن و ماسه استاندارد دارند كه كافي نيست. در ايران يك هزار و۱۹۷  واحد توليد شن و ماسه داريم كه در گذشته تنها يك درصد از آنها پروانه استاندارد داشتند.

روش آزمون ناخالصي‌هاي آلي سنگدانه‌هاي ريز براي بتن

۱-هدف ودامنه كاربرد

اين روش آزمون مقدار تقريبي تركيبات آلي زيان‌آوردر سنگدانه‌هاي ريز را كه در ملات سيمان و يا بتن مصرف مي‌شوند،تعيين مي‌نمايد. هدف از اين روش آزمون تعيين اوليه قابل قبول سنگدانه‌هاي ريز با توجه باالزامات ويژه‌اي كه در استاندارد ملي ايران شماره ….. آمده است، مي‌باشد.هدف اصلي اين آزمون آگاه نمودن از امكان وجود ناخالصي‌هاي آلي در سنگدانه مي‌باشد.

سنگدانه های بتن ـ ویژگی ها

۱-هدف و دامنه کاربرد

۱-۱-هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی ها برای دانه بندی و کیفیت سنگدانه ریز و درشت (به غیر از سنگدانه های سبک یا سنگین) برای مصرف در بتن است.

۱-۲-الزامات این استاندارد همچنین برای مشخصات فنی پروژه ها برای تعیین کیفیت سنگدانه، حداکثر اندازه اسمی سنگدانه و سایر الزامات خاص دانه بندی استفاده می شود.

۱-۳-الزامات این استاندارد برای اطمینان از کیفیت مطلوب مصالح برای اکثر بتن ها در نظر گرفته می شود و ممکن است که برای کارهای معین یا در مناطق خاص کمتر یا بیشتر از آنچه مورد نیاز است محدود کننده باشد در این گونه موارد لازم است الزامات مورد نظر مشاع یا طراح در مشخصات فنی پروژه درج گردد.

سنگدانه ریز

خصوصیات کلی

سنگدانه ریز باید شامل ماسه طبیعی، ماسه شکسته، یا ترکیبی از آن دو باشد.

الزامات اجباری سنگدانه ریز

دانه بندی

دانه بندی سنگدانه ریز برای بتن باید با الزامات اجباری ، مندرج در جدول و شکل مطابقت داشته باشد.

جدول ۱ ) الزامات اجباری دانه بندی سنگدانه ریز برای بتن

اندازه الک به میلیمتر (نمره الک)	درصد وزنی عبور کرده
۵/۹ (۸/۳ اینچ)	۱۰۰
۷۵/۴ (نمره ۴)	۱۰۰-۸۹
۳۶/۲ (نمره ۸)	۱۰۰-۶۰
۱۸/۱ (نمره ۱۶)	۹۰-۳۰
۶/۰ (نمره ۳۰)	۵۴-۱۵
۳/۰ (نمره ۵۰)	۴۰-۵
۱۵/۰ (نمره ۱۰۰)	۱۵-۰

 

بتن با سنگدانه ریز با دانه بندی های نزدیک به مرز حداقل مندرج در جدول ۱ برای درصد عبور کرده از الک ۳۰۰ میکرون (میکرومتر) (نمره ۵۰) و ۱۵۰ میکرون (نمره ۱۰۰) گاهی اوقات مشکلاتی از نظر کارآیی، پمپ کردن یا آب انداختن زیاد به همراه دارد. افزون مواد حباب ساز، سیمان اضافی، یا افزودن مواد مضاف معدنی مجاز روش هایی هستند که برای جبران کمبود ریز دانه ها و برای رفع چنین مشکلاتی به کار برده می شوند. دانه بندی باید به نحوی باشد که بیش از ۴۵ درصد وزنی آزمونه بین دو الک متوالی قرار نگیرد.

ناخالصی های آلی

سنگدانه هایی که مورد آزمایش برای ناخالصی های آلی قرار می گیرند و رنگی تیره تر از رنگ مشخص شده در استاندارد ملی ایران به شماره ۴۹۷۹ تولید می کنند نباید پذیرفته شوند.

مصرف سنگدانه ریزی که در آزمایش ناخالصی های آلی مردود شده، به شرطی مجاز خواهد بود که تغییر رنگ عمدتاً به دلیل وجود مقادیر کم زغال سنگ، لیگنیت یا ذرات مشابه باشد

الزامات اجباری مواد زیان آور در سنگدانه ریز برای بتن

مواد زیان آور	درصد وزنی نسبت به کل نمونه، حداکثر
کلوخه های رسی و ذرات سست	۰/۳
مواد ریزتر از الک ۷۵ میکرون (نمره ۲۰۰) : ـ بتن در معرض سایش ـ سایر انواع بتن	(۱)۰/۳ (۱) ۰/۵
زغال سنگ و لیگنیت : ـ جایی که سطح ظاهری بتن مهم است ـ سایر انواع بتن	۵/۰ ۰/۱
سولفات های محلول در آب برحسب (SO3)	۴/۰
کلریدهای محلول در آب بر حسب (CI–)	۰۴/۰

 

در مورد ماسه شکسته ، اگر مواد ریزتر از الک ۷۵ میکرون (نمره ۲۰۰) شامل گرد سنگ، اساساً عاری از رس یا شیل باشد، این حدود به ترتیب به ۵ و  ۷ درصد افزایش می یابد. در جایی که مقدار سولفات محلول در آب موجود در سنگدانه ریز بیش از این مقدار باشد مصرف آن به شرطی مجاز است که مقدار سولفات محلول در آب موجود در کل سنگدانه ریز و درشت از حداکثر مجاز کمتر باشد. مصرف سنگدانه ریزی که در آزمایش مردود شده، به شرطی مجاز خواهد بود که وقتی مطابق روش ASTMC 87 برای اثر ناخالصی های آلی بر مقاومت ملات، مورد آزمایش قرار می  گیرد، نسبت مقاومت فشاری ۷ روزه ملات ساخته شده با این سنگدانه به مقاومت ۷ روزه ملات ساخته شده با این سنگدانه که با محلول سود ۳% شسته شده، کمتر از ۹۵ درصد نباشد.

مواد واکنش زا

سنگدانه ریز برای مصرف در بتنی که در معرض خیس شدگی، رویارویی زیاد در برابر شرایط جوی مرطوب، یا در تماس با زمین مرطوب قرار خو اهد گرفت نباید حاوی موادی باشد که با قلیایی های سیمان، واکنش زیان آور ایجاد نموده و باعث انبساط شدید ملات یا بتن گردد. به استثناء آنکه اگر چنین موادی در مقادیر زیان آور وجود داشته باشند، مصرف سنگدانه ریز مجاز است به شرطی که نشان داده شود با استفاده از سیمان حاوی کمتر از ۶/۰ درصد قلیایی ها یا با افزودن یک ماده از انبساط مضر حاصل از واکنش قلیایی ـ سنگدانه جلوگیری می شود.

سلامت سنگدانه ریز

به جز آنچه که در بندهای زیر ذکر می شود ، سنگدانه ریز قرار گرفته در برابر ۵ دوره آزمایش سلامت، هنگام استفاده از سولفات سدیم باید میانگین افت وزن بیشتر از ۱۰ درصد نداشته و در صورت استفاده از سولفات منیزیم این مقدار بیش از ۱۵ درصد نباشد  برای سنگدانه هایی که الزامات بند فوق را برآورده نمی سازند در صورتی که فروشنده به خریدار یا طراح نشان دهد که بتن ساخته شده از سنگدانه مشابه از همان منشا دارای عملکرد رضایت بخش هنگام رویارویی با شرایط آب و هوایی مشابه است، استفاده از این سنگدانه مجاز خواهد بود.

جدول ۳ : الزامات اختیاری دانه بندی سنگدانه ریز برای بتن

اندازه الک به میلیمتر (نمره الک)	درصد وزنی عبور کرده
۵/۹ (۸/۳ اینچ)	۱۰۰
۷۵/۴ (نمره ۴)	۱۰۰-۹۵
۳۶/۲ (نمره ۸ )	۱۰۰-۸۰
۱۸/۱ (نمره ۱۶)	۸۵-۵۰
۶/۰ (نمره ۳۰)	۶۰-۲۵
۳/۰ (نمره ۵۰)	۳۰-۵
۱۵/۰ (نمره ۱۰۰)	۱۰-۰

 

مدول نرمی سنگدانه ریز باید بین ۳/۲ تا ۱/۳ باشد.

نسبت اجزای مخلوط یک بتن به مدول نرمی مبنای سنگدانه ریز مصرف شده بستگی دارد.

سنگدانه درشت

خصوصیات عمومی

سنگدانه درشت شامل شن طبیعی، شن شکسته، سنگ شکسته، یا ترکیبی از آن ها است که باید مطابق با الزامات این استاندارد باشد.

دانه بندی

سنگدانه های درشت باید با الزامات دانه بندی شرح داده شده در جدول  ۴، مطابقت داشته باشد. محدوده هایی که در جدول ۴ نشان داده شده، برای برآورد سازی شرایط کل کشور، بسیار گسترده است.

مواد زیان آور

مقدار مواد زیان آور در سنگدانه درشت برای بتن نباید بیش از حدود الزامات اجباری جدول ۵ باشد.

سنگدانه درشت برای  مصرف در بتنی که در معرض خیس شدگی، رویارویی زیاد در برابر شرایط جوی مرطوب، یا در تماس با زمین مرطوب قرار خواهد گرفت نباید حاوی موادی باشد که با قلیایی های سیمان، واکنش زیان آور ایجاد ن موده و باعث انبساط شدید ملات یا بتن گردد. به استثناء آنکه اگر چنین موادی در مقادیر زیان آور وجود داشته باشند، چنانچه نشان داده شود با استفاده از سیمانی که حاوی کمتر از ۶/۰ درصد قلیایی ها، محاسبه شده به صورت معادل اکسید سدیم (Na2O+0.658K2O) است یا با افزودن یک ماده از انبساط مضر حاصل از واکنش قلیایی ـ سنگدانه  جلوگیری می شود سنگدانه درشت مجاز است .

اطلاعات سفارش خرید و مشخصات

•  رجوع به این استاندارد ملی ایران ۳۰۲
•  اینکه سفارش برای سنگدانه ریز یا سنگدانه درشت است.
•  مقدار، بر حسب تن
• چنانچه سفارش برای سنگدانه ریز است :
•  در مورد آزمایش سلامت سولفات کدام نمک باید استفاده شود. اگر نوع سولفات مشخص نشده باشد هر یک از سولفات های سدیم یا منیزیم را می توان به کار برد.
•  حد مناسب برای مواد ریزتر از الک ۷۵ میکرون (نمره ۲۰۰) مطابق جدول ۲ اگر بیان نشده باشد حد ۰/۳ درصد باید اعمال شود.

روش های ارزیابی واکنش زایی بالقوه سنگدانه

قلیایی مفید است، بعضی از این مواد هنگامی که در مقادیر کم به حد یک درصد یا حتی کمتر در سنگدانه موجود باشند باعث واکنش زیان آور سنگدانه می شوند.تشخیص ۱۶ روزه قابلیت واکنش زایی قلیایی ـ سیلیس سنگدانه در منشورهای ملات امکان پذیر می شود . در این روش می تواند به ویژه برای سنگدانه هایی که به آهستگی واکنش میکنند یا انبس تاخیری در واکنش پدید می آورند مفید باشد این روش برای ارزیابی ترکیبات سنگدانه با موادسیمانی نبوده و شرایط آزمایش معرف آنچه بتن هنگام بهره برداریبا آن مواجه می شود نیست. به علت آنکه آزمونه ها در معرض محلول هیدروکسید سدیم است میزان قلیایی سیمان عامل مهمی در انبساط های به وجود آمده نیست. انبساط های کمتر از ۱۰/۰ درصد در ۱۶ روز پس از قالب گیری در اکثر موارد مشخص کننده رفتار غیر زیان آور است.انبساط های بیشتر از ۲۰/۰ درصد در ۱۶ روز پس از قالب گیری مشخص کننده انبساط بالقوه زیان آور است. عملکرد واقعی نشان داده است که انبساط های بین ۱۰/۰ و ۲۰/۰ درصد در ۱۶ روز پس از قالب گیری شامل هم سنگدانه های زیان آور و هم سنگدانه های غیر زیان آور بوده است. برای چنین سنگدانه هایی کسب اطلاعات تکمیلی اهمیت ویژه ای دارد. در چنین مواردی ادامه آزمایش تا ۲۸ روز مفید خواهد بود.روش آزمایش سنگدانه های بتن با تعیین تغییر طول بتن به علت واکنش زایی قلیایی سیلیس:این روش تعیین قابلیت یک نمونه سنگدانه بری شرکت در واکنش منبسط شونده قلیایی ـ سیلیس حاوی یون های هیدروکسید قلیایی های سدیم و پتاسیم را با اندازه گیری تغییر طول منشورهای بتن در بر دارد.هدف اصلی این روش آزمایش برای کسب اطلاعات در مورد واکنش زایی قلیایی سیلیس سنگدانه در بتنی با میزان قلیایی مشخص ۲۵/۵ کیلوگرم بر مترمکعب بتن است. چنین میزان قلیایی زیادی برای تشخیص سنگدانه های واکنش زای زیان آور مشخص، مورد نیاز است.اگر میانگین انبساط ۳ آزمونه بتنی مساوی یا بزرگ تر از ۰۴/۰ درصد در یک سال باشد . سنگدانه به عنوان واکنش زای بالقوه زیان آور طبقه بندی می شود.

روش آزمون برای تعیین سایش مصالح

در این روش مقدار سایش مصالح سنگی با استفاده از ماشین لوس آنجلس با بار مخصوص سایش برای خرده سنگها، خرده سرباره ها،  شن و شن خرد شده تعیین میگردد. نمونه مورد آزمایش و بار سایش را در ماشین قرار دهید و ماشین را با سرعتی بین ۳۰ تا ۳۳ دور در دقیقه به حرکت در آورید.

آزمون ذرات سبک در سنگدانه

هدف و دامنه کاربرد

هدف از این استاندارد تعیین درصد ذرات سبک در سنگدانه با استفاده از روش جداسازی شناوری ـ ته نشینی درمایع سنگین با وزن مخصوص مناسب است.این روش آزمون برای تعیین انطباق با ویژگی های مندرج در استاندرد ملی ایران به شماره (C33) در رابطه با مواد سبک در سنگدانه های ریز و درشت کاربرد دارد.در این استاندارد امکان برخورد با مواد زیان آور، عملکرد آن و لوازم زیان اور وجود دارد. مفهوم این استاندارد دال بر این نیست که کلیه موارد ایمنی و شرایط ایمنی مرتبط به آن در نظر گرفته شده است. استفاده کننده این استاندارد مسئولیت دارد که رعایت کلیه موارد ایمنی را در نظر بگیرد.

روش آزمون دانه بندی سنگدانه های ریز و درشت توسط الک

هدف و دامنه کاربرد

در این استاندارد نحوه تعیین توزیع اندازه دانه ها در سنگدانه ریز و درشت توسط الک توضیح داده می شود.

این روش آزمون دقیقاً برای تعیین توزیع اندازه دانه ها با مشخصات لازم برای سنگدانه ها و همچنین تهیه اطلاعات مورد نیاز برای کنترل تولید سنگدانه های مختلف و مخلوط های حاوی سنگدانه ها کاربرد دارد. اطلاعات حاصل از این آزمون می تواند در تعمیم رابطه بین تخلخل و آرایش دانه ها نیز مفید باشد. این روش به تنهائی نمی تواند برای تعیین دقیق مقدار مواد ریزتر از ۷۵ میکرون (الک شماره ۲۰۰) مورد استفاده قرار گیرد. روش آزمون استاندارد ملی ۴۴۶ برای تعیین مقدار  مواد ریزتر از ۷۵ میکرون با شستن سنگدانه ها روی الک نمره ۷۵ میکرون به دست می آید. در این استاندارد امکان برخورد با مواد زیان آور، عملکرد آن و لوازم زیان آور وجود دارد. مفهوم این استاندارد دال بر این نیست که کلیه موارد ایمنی و شرایط ایمنی مرتبط به آن در نظر گرفته شده است. استفاده کننده این استاندارد مسئولیت دارد که رعایت موارد ایمنی را در نظر بگیرد.

خلاصه روش آزمون

نمونه توزین سازه ای از سنگدانه خشک، از یک سری الک که به ترتیب اندازه چشمه از بزرگ به کوچک قرار داده شده اند، عبور داده می شود و توزیع اندازه دانه ها تعیین می گردد .

لرزاننده مکانیکی

این لرزاننده باید به طور قائم و یا قائم و جانبی لرزش را به الک انتقال دهد. بدین طریق دانه‌ها در روی الک به بالا و پائین پریده و می غلطند تا در جهت های مختلف روی الک قرار گیرند. الک کردن باید آنچنان باشد که معیار دقت آن در مدت قابل قبول باشد

روش آزمون کلوخه های رسی و ذرات خرد شونده در سنگدانه

هدف و دامنه کاربرد

این آزمون مقدار تقریبی کلوخه های رسی و ذرات خرد شونده در سنگدانه ها را تعیین میکند. هدف اصلی این آزمون تعیین قابل قبول بودن سنگدانه ها طبق الزامات مندرج در استاندارد ملی ایران به شماره … (C33) می باشد . در این استاندارد امکان برخورد با مواد زیان آور، عملکرد آن و لوازم زیان آور وجود دارد. مفهوم این استاندارد دال بر این نیست که کلیه موارد ایمنی و شرایط ایمنی مرتبط به آن در نظر گرفته شده است. استفاده کننده این استاندارد مسئولیت دارد که رعایت کلیه موارد ایمنی را در نظر بگیرد.